Tutukluluğa itiraz etmek, Sulh Ceza Hakimliğinin tutuklama kararına yapılan itirazlar

Tutuklama kararları çok fazla tartışılmaya devam ediyor. Soruşturma aşamasında tutuklama verme yetkisi Sulh Ceza Hakimliklerine aittir. Yargılama aşamasında ise tutuklama yetkisi Yerel Mahkemeler nezdinde yapılır. Tutukluluğa itirazlar konusuna gelirsek tutuklama kararı verildikten sonra 7 gün içerisinde tutuklamaya itiraz edilebilir. İtiraz tutuklamayı veren mahkemeye yapılır. Tutukluğa itirazı sadece şahısın kendisi yapacak diye bir kanun maddesi bulunmamaktadır. İlgili şahısın avukatı, eşi, annesi ve babası da tutukluluğa itiraz edebilir, bu yasal bir haktır.

Tutukluluğa suçu işleyen şüpheli veya avukatı itiraz etmese bile, mahkeme her ay tutukluluğu gözden geçirir ve "tutukluluğun devamına" veya "tahliyesine" ibaresi ile karar verebilir.

Tutukluluğun kısa olması makul olandır, ancak tutukluluğun uzayıp kısaması Sulh Ceza Hakimliğinin elinde değildir. Yargılamayı yapan mahkeme davayı ne kadar erken ve hukuka uygun bir şekilde sonuçlandırırsa tutukluluk da o kadar hızlı sonlanmış olur. Ancak Kasten öldürme (TCK 81, 82), Uyuşturucu ticareti (TCK 188) ve Terör ve örgütlü suçların tutuklaması yargılama uzasa bile hırsızlık, dolandırıcılık, basit yaralama gibi suçlara nispeten tutuklama süresi kısa sürer. Hatta örnek dosyalardan görüldüğü yukarıda sayılan uzun tutukluluk suçları hariç diğer suçların tutuklulukları ortalama 1-3 ay arası sürmektedir. Bunun nedeni ise yargılama aşamasına geçilmesinin daha kolay olması ve bu suçları işleyenlerin suçun niteliğinden dolayı kaçma şüphesinin düşük olmasıdır. Tutuklama müzekkerelerine itiraz sonucu verilen "Tutukluluğun devamına kararı" na karşı ise bir üst mahkemeye itiraz hakkı vardır.

Örneğin; İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi bir tutuklama ile ilgili "Tutukluluğun devamına kararı" vermiş ise, şüpheli şahıs 7 gün içerisinde bu karara bir sonraki mahkemeye yani İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne itiraz hakkı bulunmaktadır.

Dünya'da makul olan kısa tutukluluklar olsa da; Kasten öldürme suçu gibi suçu işleyen insanın kaçma şüphesi veya delilleri karartma şüphesi ağır bastığından dolayı bu tarz suçlarda tutukluluk sürelerinin uzaması, yargılamanın doğru şekilde yürümesi için normal karşılanmaktadır. Neticesi ağır olan yargılamaların hızlı yapılması suçu işleyen kişi için telafisi olmayan mağduriyetler doğurabilir.