CEZALARIN HASTALIK,
HAMİLE OLMA ve KENDİ İSTEĞİ İLE ERTELENMESİ
Cezası kesinleşen hükümlülerin ceza infaz kurumunda kaldığı süre zarfında ağır hastalık veya hamile olması ile, ceza infaz kurumuna girmeden önceki cezaları ne şekilde ertelenebilmektedir.
1. Öncelikli olarak cezaevinde hastalık nedeniyle cezası iyileşene kadar ne şekilde tehir edileceğini araştırdır.
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 16. maddesi ' (1) Akıl hastalığına tutulan hükümlünün cezasının infazı geriye bırakılır ve hükümlü, iyileşinceye kadar Türk Ceza Kanununun 57 nci maddesinde belirtilen sağlık kurumunda koruma ve tedavi altına alınır. Sağlık kurumunda geçen süreler cezaevinde geçmiş sayılır. (2) Diğer hastalıklarda cezanın infazına, resmî sağlık kuruluşlarının mahkûmlara ayrılan bölümlerinde devam olunur. Ancak bu durumda bile hapis cezasının infazı, mahkûmun hayatı için kesin bir tehlike teşkil ediyorsa mahkûmun cezasının infazı iyileşinceye kadar geri bırakılır. (3) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen geri bırakma kararı, Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen ya da Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan rapor üzerine, infazın yapıldığı yer Cumhuriyet Başsavcılığınca verilir.
Geri bırakma kararı, mahkûmun tâbi olacağı yükümlülükler belirtilmek suretiyle kendisine ve yasal temsilcisine tebliğ edilir. Mahkûmun geri bırakma süresi içinde bulunacağı yer, kendisi veya yasal temsilcisi tarafından ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilir. Mahkûmun sağlık durumu, geri bırakma kararını veren Cumhuriyet Başsavcılığınca veya onun istemi üzerine, bulunduğu veya tedavisinin yapıldığı yer Cumhuriyet Başsavcılığınca, sağlık raporunda belirtilen sürelere, bir süre bulunmadığı takdirde birer yıllık dönemlere göre bu fıkrada yazılı usule uygun olarak incelettirilir. İnceleme sonuçlarına göre geri bırakma kararını veren Cumhuriyet Başsavcılığınca, geri bırakmanın devam edip etmeyeceğine karar verilir. Geri bırakma kararını veren Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, mahkûmun izlenmesine yönelik tedbirler, bildirimin yapıldığı yerde bulunan kolluk makam ve memurlarınca yerine getirilir. Bu fıkrada yazılı yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi hâlinde geri bırakma kararı, kararı veren Cumhuriyet Başsavcılığınca kaldırılır. Bu karara karşı infaz hâkimliğine başvurulabilir.
Hükümlü cezaevinde kaldığı süre zarfında ağır bir hastalığa tutulursa (kanser gibi) cezaevi koşullarında hayatını idame ettiremeyeceği konusunda ilk olarak kurumun bulunduğu en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilir. Alınan sağlık kurulu raporunda hükümlü için cezaevinda kalmasının sağlığı açısından risk oluşturacağı yönünde alınan rapora istinaden hükümlü sağlık dosyası ile birlikte Adli Tıp Kurumu (Üçüncü İhtisas Kurulu)'na sevk edilerek, kurul kalması açısından sakınca vardır yönünde karar vermesi üzerine hükümlünün barındırıldığı kurumun bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından karar verilir. Olumsuz bir karar verilmesi halinde infaz hakimliğine itiraz edilir. Hükümlünün cezasına ara verildiği takdirde tahliye edilirken vermiş olduğu ikamet adresinin bulunduğu yer kolluk birimine ertelemenin bitmesine yakın talimat verilerek hükümlünün sağlık durumu kontrol edilir. Hastalığı devam ederse, tekrar tehir işlemi yapılır.
2. Hamile bayan hükümlülerin cezasının tehir edilmesi:
Yani hamile kadın hükümlü ile doğurduğu tarih itibari ile 1 Yıl 6 Ay geçmemiş olanlar cezaevine alınmayarak infazı geriye bırakılır. Ancak çocuk ölmüş veya anasından başka birine verilmiş olursa, doğumdan itibaren iki ay geçince ceza infaz olunur.
Ancak kapalı ceza infaz kurumuna girdikten sonra gebe kalanlardan koşullu salıverilme tarihine 6 yıldan fazla süre kalanlar ile 5275 sayılı kanunun 9.maddesinin üçüncü fıkrası uygulanlar yani tehlikeli hükümlü statüsündekiler bu haklardan yararlanmayarak, bu kişilerin cezasının dördüncü fıkrada öngörülen kısmı, ceza infaz kurumlarında kendileri için düzenlenen uygun yerlerde infaz olunur.
3. Hükümlünün istemiyle cezanın tehiri:
Kasten işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıl veya daha az süreli hapis cezalarının infazı, çağrı üzerine gelen hükümlünün istemi üzerine, Cumhuriyet Başsavcılığınca ertelenebilir. Erteleme, her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki kez uygulanabilir. Erteleme süresi içinde, hükümlü hakkında kasten işlenen bir suçtan dolayı kamu davası açılması hâlinde, erteleme kararı kaldırılarak ceza derhal infaz olunur.
Kasten işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıl veya daha az süreli hapis cezaları infazına başlanmış olsa bile, hükümlünün yükseköğrenimini bitirebilmesi, ana, baba, eş veya çocuklarının ölümü veya bu kişilerin sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle ailenin ticari faaliyetlerinin yürütülebilmesinin veya tarım topraklarının işlenebilmesinin imkânsız hâle gelmesi veya hükümlünün eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle bakıma muhtaç olmaları ya da hükümlünün hastalığının sürekli bir tedaviyi gerektirmesi gibi zorunlu ve çok ivedi hâllerde, Cumhuriyet Başsavcılığınca bir yılı geçmeyen sürelerle hapis cezasının infazına ara verilebilir. Ancak bu ara verme iki defadan fazla olamaz. Erteleme isteminin kabulü, güvence gösterilmesine veya diğer bir şarta bağlanabilir.
Hükümlünün istemiyle cezanın tehiri uygulaması aşağıdaki suçlardan ve belirtilen hapis cezalarından hüküm giyenler için uygulanmaz:
a) Terör suçları, örgüt faaliyetleri çerçevesinde işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar,
b) Mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanmasına karar verilenler,
c) Disiplin veya tazyik hapsine mahkûm olanlar,
ÖNEMLİ:
Ayrıca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü olanlar 5275 sayılı kanunun 25/ı maddesi 'Hükümlünün cezasının infazına, hiçbir surette ara verilemez...' hükmü gereğince bunlardan faydalanmaz.
Ancak ağır hasta olan ceza tehiri kapsamında olmayan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlüler için Cumhurbaşkanı'nın görevi olan Türkiye Cumhuriyet Anayasası'nın 104/2-b maddesi 'Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını hafifletir veya kaldırır.' gereğince ağır hasta olan hükümlüler Adalet Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı'na iletilir. Cumhurbaşkanı tarafından uygun görülmesi halinde af edilir.
adalet.tv / özel haber
