Türk Ceza Kanunu'ndan Dolandırıcılık suçu TCK 157 ve 158 maddeleri ile kanunlaştırlmıştır. TCK 157. maddesi uzlaştırmaya tabii olup, taraflar uzlaştığı takdir de dava düşer, dosya kapanır.
Ancak TCK 158 maddesi kapsamında işlenen suçlarda uzlaştırma yapılamaz. TCK 158 maddesi ile verilen hapis cezaları ceza infaz kurumlarında infaz edilir. Ülkemizde telefon ve internet dolandırıcılığı popüler bir suç olarak her akşam haberlerde karşımıza çıkmaktadır.
NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK SUÇUNDAN CEZAEVİNDE KAÇ GÜN YATILIYOR?
Nitelikli Dolandırıcılık suçu (TCK 158 md) kapsamında genellikle 2 yıl 6 ay hapis cezası verilmektedir. 2 yıl 6 ay hapis cezası gün olarak 910 gün yapmaktadır. Bu suça infaz aşamasında (mükerrir değilse) 1/2 indirim oranı uygulanmaktadır. 910/2 = 455 gün hükümlünün cezaevinde kalması gerekir. Verilen ceza 3 yılın altında olması ve katalog suç olmaması nedeniyle kişi 2 yıl 6 ay hapis cezasını infaz etmek üzere AÇIK CEZA İNFAZ KURUMUNA gönderilir.
Açık Ceza İnfaz Kurumunda; 2 yıl 6 ay hapis cezası için 1/2 indirim oranı uygulanarak hesap yapılır ve hükümlünün cezaevinde kalacağı süre 1 yıl 3 ay yani 455'e inmiş olur. Kişi eğer 3 yıl Denetimli serbestlikten faydalanıyorsa hemen tahliye olup kalan günlerini denetimli serbestlik tedbirinde sivil hayatta infaz eder.
YATAR SÜRE GÜN HESABI:
Ancak Denetimli serbestlikten faydalanacağı süre eğer 1 yıl ise, (365 gün) cezaevinde yatacağı 455 günün 365 güne kadar olan süreyi açık ceza infaz kurumunda infaz eder. Yani 2 yıl 6 ay hapis cezası alan bir kişi için 1/2 indirim oranı uygulanmış ise ve Denetimli Serbestlikten faydalanacağı süre 1 yıl olduğu takdirde 455-365 = 90 gün açık cezaevinde cezasını infaz edecek, denetim hakkını kazandığı gün (şartla tahliye tarihine 1 yıl kala) Denetimli serbestlikten faydalanmak üzere tahliye olacaktır. Denetimli serbestlikte geçen her 1 gün, ceza infaz kurumunda infaz ediliyormuş gibi sayılır. (Bu hesaplama tek bir ceza için yapılmıştır, kişinin birden fazla cezası var ise hepsi için içtima kararı aldırılarak cezaları toplatılır ve yeni bir hesap yapmak gerekir)
DOLANDIRICLIK SUÇU TÜRK CEZA KANUNU MADDELERİ
Madde 157- (1) Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adlî para cezası verilir.
Madde 158- (1) Dolandırıcılık suçunun;
a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, (adalet.tv / özel haber)
h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,
i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,
k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,
l) (Ek: 24 Kasım 2016 tarih 6763/14 madde) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle, işlenmesi halinde, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. (Ek cümle: 29 Haziran 2005 tarih 5377/19 madde; Değişik: 03 Nisan 2013 tarih 6456/40 madde) Ancak, (e), (f), (j), (k) ve (l) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı 4 yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin 2 katından az olamaz. (2)
DİP NOTLAR: (TCK 158. MADDE İÇİN)
(1) Bu fıkrada geçen 'Başkasına ait olup da' ibaresinden sonra gelmek üzere, 29 Haziran 2005 tarihli ve 5377 sayılı Kanunun 18. maddesiyle 'muhafaza etmek veya' ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 24 Kasım 2016 tarihli ve 6763 sayılı Kanunun 14. maddesiyle, bu fıkrada yer alan “2 yıldan 7 yıla” ibaresi “3 yıldan 10 yıla” şeklinde, “(j) ve (k)” ibaresi “(j), (k) ve (l)” şeklinde ve “3 yıldan” ibaresi “4 yıldan” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.
(3) (Ek fıkra: 24 Kasım 2016 tarih 6763/14 madde) bu madde ile 157. maddede yer alan suçların, 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.
Daha az cezayı gerektiren hal nedir?
Madde 159- (1) Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikâyet üzerine, 6 aydan 1 yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
adalet.tv / özel haber
