Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nin (KSÜ) 4 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete'de yayımladığı akademik kadro ilanı, kamuoyunda büyük tartışmalara yol açtı. Üniversitenin Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Gıda İşleme Bölümü Gıda Teknolojisi Programı için açılan doktor öğretim üyesi kadrosunda, "fonksiyonel Maraş dondurması, aile içi Maraş tarhanası tüketimi ve ekzopolisakkarit üreten probiyotiklerle dondurma üretimi konularında çalışmış olmak" şartı arandı.
Bu özel kriterler, Türkiye'de uzun süredir eleştirilen "kişiye özel akademik ilanlar" sorununu yeniden gündeme getirdi. Zira ilan metninde yer alan bu şartların, yalnızca belirli bir akademisyeni işaret ettiği yönünde görüşler dile getiriliyor.
Türkiye'de doktora sonrası akademik kariyer basamaklarını tamamlamış, doçentlik ve profesörlük unvanlarını almış pek çok akademisyen, Resmî Gazete'de yayımlanan bu tür ilanlara aşina. Yükseköğretim Kurulu (YÖK), üniversitelere sürekli olarak "kişiye özel ilan" verilmemesi konusunda uyarılarda bulunsa da, rektörlükler kendi kurumlarında çalışan isimlerin kadroya alınmasını sağlamak amacıyla özel şartlar eklemeye devam ediyor.
Bir yandan içerideki akademisyenlerin yükseltilmesi adeta zorunlu hale gelirken, diğer yandan ilanların "herkese açık" görünmesi gerektiği için farklı ve dikkat çekici şartlar yazılmak zorunda kalıyor. Bu durum, kamuoyunda "akademide tiyatro sahnesi" benzetmelerine neden oluyor.
Kamuoyunda, "aile içi Maraş tarhanası tüketimi" gibi spesifik bir şartın ilan metninde yer alması, akademik liyakat sisteminin zedelendiği yönündeki eleştirileri artırdı. Akademisyenler ve eğitim sendikaları, bu tür uygulamaların hem genç bilim insanlarının önünü kapattığını hem de üniversitelerin itibarını zedelediğini vurguluyor.
Öte yandan, ilana kimin başvurabileceğinin açık kaynaklarda kolayca tespit edilebildiği iddiaları da tartışmayı derinleştirdi. Bu durum, "kimin alınacağının zaten belli olduğu kadrolar neden Resmî Gazete'de yayımlanıyor?" sorusunu yeniden gündeme taşıdı.
Uzmanlara göre, YÖK bu soruna kalıcı bir çözüm bulmadığı sürece benzer tartışmalar devam edecek. Mevcut mevzuatın revize edilmesi ve liyakat temelli, şeffaf bir sistem kurulması gerektiği vurgulanıyor. Aksi takdirde, "aile içi Maraş tarhanası" gibi ilginç ve dikkat çekici şartların farklı üniversite ilanlarında da karşımıza çıkabileceği ifade ediliyor.
Türkiye'de akademik kariyer sürecinin güvenilirliğini artırmak için yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu, aksi halde "kişiye özel kadro" tartışmalarının gündemden düşmeyeceği belirtiliyor.