Türkiye, doğurganlık oranlarında yaşanan dramatik düşüşle birlikte kritik bir demografik dönemece girmiş durumda. Uzman raporları ve uluslararası projeksiyonlar, ülkenin gelecekte ciddi nüfus sorunlarıyla karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor.
Son yıllarda, Türkiye'nin doğum oranlarında keskin bir gerileme yaşanıyor. Uzun yıllar boyunca Avrupa'nın en genç nüfusuna sahip ülkelerinden biri olarak gösterilen Türkiye, artık nüfusun yaşlanması riskiyle karşı karşıya. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre doğurganlık oranı 1.48'e kadar gerilemiş durumda. Bu oran, nüfusun kendini yenileme eşiği olan 2.1'in oldukça altında. 2014 yılında bu seviyenin altındaki il sayısı 52 iken, 2024 itibarıyla bu sayı 71'e çıktı.
Bu demografik gerilemeyi durdurmak amacıyla hükümet çeşitli politikalar geliştirmeye başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'da düzenlenen Uluslararası Aile Forumu'nda yaptığı açıklamada, 2026 ile 2035 yılları arasındaki dönemin "Aile ve Nüfus 10 Yılı" olarak ilan edildiğini duyurdu.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş da bu kapsamda yeni projelerin hayata geçirileceğini vurguladı. Sabah gazetesi yazarı Okan Müderrisoğlu'na konuşan Göktaş, doğurganlık oranındaki düşüşün tarihsel boyutuna dikkat çekti.
Bakan Göktaş'ın paylaştığı verilere göre, TÜİK'in düşük ihtimalli projeksiyon senaryosuna göre Türkiye'nin nüfusu 2100 yılına gelindiğinde 54 milyona düşebilir. Birleşmiş Milletler'in senaryoları ise daha da çarpıcı: Düşük ihtimalli tahmine göre 38 milyon, çok düşük ihtimalli senaryoya göre ise Türkiye'nin nüfusu 2100 yılında sadece 25 milyon olabilir.
Doğum oranlarının azalması, sadece Türkiye'nin değil, birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin karşılaştığı ortak bir sorun. Kadınların eğitim seviyesinin artması, evlilik yaşının ilerlemesi, ekonomik zorluklar, şehirleşme, kariyer odaklı yaşam tarzı ve çocuk bakım maliyetlerinin yükselmesi gibi faktörler bu düşüşte etkili oluyor.
Bu nedenle Türkiye'de doğum teşvikleri, aile destek paketleri, çalışma hayatında kadınların desteklenmesi, kreş imkanlarının artırılması gibi politikaların hayata geçirilmesi planlanıyor.