YENİ TAHLİYE SİSTEMİNDE EŞİK PUAN UYGULAMASI - Ceza infaz kurumlarında 7242 sayılı kanun ile birlikte 01 Ocak 2021 tarihinden itibaren iyi hal sistemi olarak bilinen yeni tahliye sistemine geçilmiştir. Yeni tahliye sistemi ile yeni idare ve gözlem kurulu oluşturuldu. Bu sistemde ceza infaz kurumlarında Yönetim Servisi, Güvenlik ve Gözetim Servisi, Psikososyal Yardım Servisi ve Eğitim Servisi tarafından her altı ayda bir gelişim raporları doldurulur. Gelişim raporları puan sistemine dayalı bir rapor olup, servisler tarafından hükümlülere puan verilerek doldurulmaktadır. Hükümlünün açık ceza infaz kurumuna ayrılma, kalan cezasını denetimli serbestlik ile infaz etmesi veya koşullu salıverilme için iyi hallilik belirlenmesinde önem arz edecektir.
Eşik Puan; Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik’in 32’inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında; “Kapalı ceza infaz kurumunda bulunan ve gelişim puanı Genel Müdürlükçe belirlenen eşik puanı aşan ve erken iyileşme gösterdiği kanaatine varılan iyi halli hükümlü hakkında idare ve gözlem kurulu tarafından, kapalı ceza infaz kurumunda kalması gereken toplam sürenin onda birine kadar daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma kararı verilebilir. Erken iyileşmeye bağlı olarak, erken açık ceza infaz kurumuna ayrılma ile ilgili esas ve usuller Genel Müdürlükçe gösterilir.”
Aynı Yönetmelik’in 33. maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında ise; “31 ve 32. maddelere göre yapılan hesaplama sonucunda, gelişim puanı Genel Müdürlükçe belirlenen eşik puanın altında olan hükümlü hakkında;
a) Açık ceza infaz kurumuna ayrılma,
b) Kalan cezasını denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak infaz etme,
c) Ceza infaz kurumlarından doğrudan koşullu salıverilme,
işlemlerine yönelik iyi hâl kararı verilmez.
İyi hâl kararı için gerekli olan ve Genel Müdürlükçe belirlenen eşik puanı aşamayan hükümlü hakkında idare ve gözlem kurulunca bir araştırma yapılarak; bu durumun mücbir sebeplerden kaynaklanıp kaynaklanmadığı ya da hastalık, yaşlılık, personel yetersizliği gibi makul bir nedeni olup olmadığı belirlenir. Makul bir nedenin bulunması durumunda, hükümlüye verilen gelişim puanının Genel Müdürlükçe belirlenen eşik puanı aşması şartı aranmaz. Bu hükümlü hakkında, mevzuatta aranan diğer iyi hâl kriterlerine göre değerlendirme yapılır.” hükümleri yer almaktadır.
İyi hâlin belirlenmesine esas; alt eşik puan 45 (kırk beş), erken iyileşmeye esas üst eşik puan ise 80 (seksen) olarak belirlenerek, eşik puanlara göre iyi hâl değerlendirmelerine 01.01.2022 tarihinde başlanmasına karar verilmiştir. Eşik puan 45'in altında olanlar için makul bir nedenin bulunması (hastalık, yaşlılık, personel yetersizliği...) gibi durumlar nedeniyle yapılamayan eğitim, sosyal ve sportif faaliyetler nedeniyle düşük puan alınması durumunda bu gerekçeler makul bir nedeni olduğu takdirde iyi hallilik verilir.
Puan sistemi servisler aşağıda belirtilen kriterler çerçevesinde uyap sisteminde puan aralığında bir puan verir. Servisler uyap sisteminde belirtilen puan aralığında aşağıda belirtilen kriterler çerçevesinde puan verir. Her servisin verdiği puanlar toplanarak toplam dönem puanı, puan yapılan dönem aralığı sayısına bölünmesi durumunda iyi halliliğe esas gelişim puanı belirlenmektedir.
YÖNETİM SERVİSİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
-Kurum iç hizmetlerindeki çalışmalarına ilişkin değerlendirmeler
-İşyurdu atölyelerindeki çalışmalarına ilişkin değerlendirmeler
-İşyurdu çalışmaları, kurum iç hizmetleri, hobi faaliyetleri ve sosyal sorumluluk faaliyetleri ile diğer kurumsal faaliyetlere katılmaya yönelik çaba ve istekliliğine ilişkin değerlendirmeler
Nitelikli meslek sahibi hükümlünün meslek alanına dair çalışmaları ve bu çalışma ile kurumun işleyişine sağladığı katkılara ilişkin değerlendirmeler
-Kurum demirbaşını koruma ve kullanma ile eğitim ve çalışma esnasında kullandığı sarf olunan malzemeleri tasarruf kurallarına uygun harcama konusundaki tutum ve davranışlarına ilişkin değerlendirmeler
-Sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında yapılan bir çalışma ya da etkinliğe katılımına ilişkin değerlendirmeler
-Ceza infaz kurumları ile işyurtlarında, düzen ve güvenliği sağlamak amacıyla konulmuş kurallara uyumuna ilişkin değerlendirmeler
-Haklarını iyi niyetle kullanma ve yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirme konusunda gösterdiği çabaya ilişkin değerlendirmeler
-İşyurdu çalışmaları ve sosyal sorumluluk faaliyetleri, kurum iç hizmetleri, atölye çalışmaları ile diğer çalışmalardaki disiplini, verimliliği, kurum personeli ve arkadaşları ile uyumuna yönelik değerlendirmeler
-Aldığı kınama ve bazı etkinliklerden alıkoyma cezası alıp almadığına ilişkin değerlendirmeler
-Aldığı ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma, haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma ya da ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma cezasına ilişkin değerlendirmeler
-Aldığı 1-20 gün arası hücreye koyma cezasına ilişkin değerlendirmeler
-Yürütülen iyileştirme ve topluma kazandırma programları sonunda gözlemlenen tutum ve davranış değişikliği ile infaz sürecine uyumuna ilişkin değerlendirmeler
EĞİTİM VE ÖĞRETİM SERVİSİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
-Temel eğitim kursları (okuma yazma ve 2. kademe başarı kursu ve sınavları) sonundaki başarısı, herhangi bir örgün-yaygın öğretim programına kayıt olması, bu okullara kaydını yenilemesi ya da bir örgün-yaygın öğretim kurumundan mezun olmasına ilişkin değerlendirmeler
-Sosyal-kültürel etkinlikler ile milli/dini günlerdeki tören ve anma programlarında aldığı aktif görevlere ilişkin değerlendirmeler
-Sosyal-kültürel etkinlikler, milli/dini günlerdeki tören ve anma programları ile sportif faaliyetlere izleyici/dinleyici olarak katılımına ilişkin değerlendirmeler
-Kitap okuma alışkanlığına ve dönem içinde okuduğu kitaplara ilişkin değerlendirmeler
-Başarıyla tamamladığı sosyal, kültürel, mesleki ve sportif kurslara ilişkin değerlendirmeler (0-150 saat)
-Başarıyla tamamladığı sosyal, kültürel, mesleki ve sportif kurslara ilişkin değerlendirmeler (151 saat ve üzeri)
-Manevi rehberlik birimi tarafından yürütülen kurs, eğitim, koğuş dersi ve ahlak eğitimi gibi programlar ile manevi danışma amaçlı bireysel görüşmelere katılımına ilişkin değerlendirmeler
-Bir örgün veya yaygın eğitim programının aktif öğrencisi olanların, içinde bulunduğu dönemde gösterdiği başarıya ilişkin değerlendirmeler
-Hobi atölyesi, el işi çalışmaları, müzik, tiyatro, resim vb. yaptığı kurs dışı sanatsal faaliyetler ile edebi çalışmalarına ilişkin değerlendirmeler
-Kurumsal ya da merkezi olarak yapılan seviye tespit sınavlarındaki başarısının değerlendirilmesi
-Yürütülen sosyal-kültürel, sportif faaliyetler ile diğer eğitim-öğretim çalışmalarına katılmaya yönelik çaba ve istekliliğine ilişkin değerlendirmeler
-İyileştirme planına uyumu ile yürütülen eğitim-öğretim programları ve destekleyici programlar sonunda gösterdiği tutum-davranış değişikliği ile gözlemlenen gelişim motivasyonuna ilişkin değerlendirmeler
PSİKO-SOSYAL YARDIM SERVİSİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
-Psiko-sosyal sorunları ile baş edebilmesine yönelik bireysel görüşmelere katılımına ilişkin değerlendirmeler
-Suç türüne ya da kişisel özelliklerine göre psiko-sosyal servis tarafından belirlenen grup çalışmalarına katılımına ilişkin değerlendirmeler
-Yapılan görüşmeler, grup çalışmaları ve etkinliklerdeki uyumu ve işbirliği ile bu çalışmalarda gösterdiği iyi niyetine ilişkin değerlendirmeler
-Ailesi ve sosyal çevresi ile zayıflayan ya da kopan ilişkilerini güçlendirmeye yönelik adımları ve bu konudaki gelişimine ilişkin değerlendirmeler
-Geleceğe ya da salıverilme sonrasına dair bir motivasyonunun ve planlarının olup olmamasına psiko-sosyal servis tarafından kendisine verilen ödevlere uyumuna ilişkin değerlendirmeler
-Suçu algılama şekli, varsa mağdura karşı tutumu, pişmanlık duyup duymadığı birlikte değerlendirildiğinde; tekrar suç işleme riski bulunup bulunmadığına ilişkin değerlendirmeler
-Suçu algılama şekli, varsa mağdura karşı tutumu, pişmanlık duyup duymadığı birlikte değerlendirildiğinde; topluma ve mağdura zarar verme riskinin düşük olup olmadığına ilişkin değerlendirmeler
-Yapılan görüşmeler, grup çalışmaları, gözlemler birlikte değerlendirildiğinde sahip olduğu sorunları çözme becerisine sahip olup olmadığına ilişkin değerlendirmeler
-İlişkilerinde gözlemlenen tehdit, tahrik, ısrar, yalan beyan, kavga gibi zorlayıcı tutum ve davranışlara ilişkin değerlendirmeler
-Madde kullanımı geçmişi olanların, tekrar madde kullanıp kullanmayacağına dair kanaate ilişkin değerlendirmeler
-Sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlere katılımına ilişkin değerlendirmeler
-İyileştirme planına uyumu ve yürütülen psiko-sosyal yardım programları ile destekleyici programlar sonunda gözlemlenen tutum ve davranış değişikliği ile gelişim motivasyonuna ilişkin değerlendirmeler
GÜVENLİK VE GÖZETİM SERVİSİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ
-Oda veya koğuşunda birlikte kaldığı yaşlı, düşkün ya da hasta olan bir hükümlüye, hayatını idame ettirme ve kişisel bakımına yardımcı olma kapsamında gösterdiği yararlılığa ilişkin değerlendirmeler
-Ceza infaz kurumu güvenliğine, başkalarının hakkını ve sağlığını korumaya yönelik katkısına ilişkin değerlendirmeler
-Mahkemeye ve hastaneye sevk, tedavi, ziyaret, telefon görüşmesi, eğitim ve sosyal-sportif faaliyetler gibi iç sirkülasyon sırasındaki disiplini ve kurallara uyumuna ilişkin değerlendirmeler
-İdare tarafından belirlenen oda yerleşim ve yatma planına uyumuna ilişkin değerlendirmeler
-Yaşadığı, çalıştığı ve ortak etkinliklerde bulunduğu mekânların temizliği ve düzenine riayetine ilişkin değerlendirmeler
-Elektirik ve su kullanımı gibi harcamalarında tasarruf kurallarına riayetine ilişkin değerlendirmeler
-Kişisel bakıma gösterdiği özene ilişkin değerlendirmeler
-Tutum ve davranışlarıyla idareyi ve kurum görevlilerini gereksiz yere meşgul edip etmediğine ilişkin değerlendirmeler
-Genel ve kısmi arama ile sayımlarda idare ve kurum personelinin çalışmalarını kolaylaştırmaya yönelik gayretine ilişkin değerlendirmeler
-Sağlık tedbirlerine uygun olarak kendisini, başkalarını ve nesneleri koruma konusundaki tedbirlere riayetine ilişkin değerlendirmeler
-Kurum görevlilerine ve hükümlülere yönelik tehdit, tahrik, ısrar, yalan beyan, kavga gibi zorlayıcı tutum ve davranışlarda bulunup bulunmadığına ilişkin değerlendirmeler
-Yürütülen iyileştirme ve topluma kazandırma programları sonunda tutum ve davranış değişikliği bulunup bulunmadığına göre oluşan kanaate ilişkin değerlendirmeler
