Türkiye'nin Akarsuları - Türkiye'nin Akarsuları, Türkiye'nin Akarsuları nelerdir, en büyük akarsu, en uzun akarsu, yurt dışına dökülen akarsular, doğal sınır oluşturan akarsular.
Akarsuyun doğduğu yere kaynak döküldüğü yere ise ağız denir. Bir akarsuyun bir noktasından saniyede geçen geçen su miktarına debi denir ve akarsuyun ağız kısmında debi daha fazladır.
Akarsudaki yıl boyunca görülen akım değişikliklerine akarsu rejimi denir. Çok fazla değişmiyorsa rejimi düzenlidir.
Akarsularımızın boyları genelde kısadır. (Yarımada ve dağların uzanış doğrultusu sebebiyle)
Genellikle rejimleri düzensizdir.
Türkiye genç bir ülkedir. Bu yüzden yükselti fazladır. Yükselti ve eğimin fazla olması akış hızını arttırır. Bu sebeple:
Aşındırma güçleri fazladır, enerji potansiyelleri fazladır. Doğu Anadolu Bölgesi'nde yükselti fazla olduğu için aşındırma ve enerji potansiyeli en fazla oradadır.
Aşındırma gücü ve enerji potansiyeli en az Marmara Bölgesinde bulunur.
Yükselti fazla olduğu için ulaşım ve taşımacılık yapılmaz. Eğimin az olduğu Ege Bölgesi'nde akarsular menderes çizerek akarlar.
Akseniz bölgesinde bulunan Manavgat, Köprü ve Aksu yer altı sularıyla beslendiğ için rejimleri yıl boyu düzenlidir.
Yurt dışından doğup ülkemize dökülen akarsular: Meriç ve Asi
Ülkemizden doğup yurt dışına dökülen akarsular: Aras, Kura, Fırat, Dicle, Çoruh
Marmara Bölgesi'nde sanayileşme fazla olduğu için akarsuların kirlilik olranı fazladır. Doğu Anadolu'da ise azdır.
Ülkemiz sınırları içinde bulunan en uzun akarsu Kızılırmak, ülkemizden doğup dışarı dökülen en uzun akarsu ise Fırat'tır.
Akarsuyun kolları ile birlikte suları topladığı alana 'havza' denir. akarsu sularını denize ulaştırırsa açık havza, ulaştıramaz ise kapalı havza'dır.
Kapalı Havzalar
İç Anadolu Kapalı Havzası: Tuz Gölü, Eber, Akşehir denize sularını ulaştıramadığı için kapalı havza konumundadır. En büyük kapalı havza buradadır.
Hazar Gölü Kapalı Havzası: Hazar Gölü ne kadar büyül olsa da sularını okyanusa ulaştıramadığı için göl özelliğindedir. Buraya dökülen Aras ve Kura akarsuları kapalı havza konumundadır.
Van Gölü Kapalı Havzası: Van Gölü kapalı havzadrı ve suyu sodalıdır.
Göller Yöresi Kapalı Havzası: Burdur, Elmalı, Acıgöl, Kestel kapalı havzadsır. Acıgöl'ün suyu acıdır.
Karadeniz: Yeşilırmak, denize döküldüğü yerde Çarşamba Deltasını oluşturur.
Kızılırmak Akarsusunun Devrez ve Delice olmak üzere iki kolu vardır. Sivas'ta doğar.
Bartın'da taşımacılık yapılır.
Çoruh, enerji poy çok fazladır ve Gürcistan üzerinden Karadeniz'e akar.
Harşit(Doğankent)
Filyos(Yenice): Zonguldakta bulunan taş kömürü fabrikaları yüzünden suları kirlidir.
Sakarya: Porsuk koludur ve Karasu Deltasını oluşturur. Karadeniz'e dökülür.
Marmara: Susurluk Marmara Denizine dökülür.
Ege: Meriç, Yunanistan ile doğal sınır oluşturur. Pirinç yetişir ve Ege'ye dökülür.
Bakırçay, Gediz, Küçükmenderes, Büyükmenderes Ege'ye dökülür ve delta ovası oluştururlar.
Akdeniz: Dalaman-Eşen: Akdeniz ve Ege sınırını oluşturur ve Akadeniz'e dökülür.
Mangat-Aksu-Köprüçay: Rejimleri düzenlidir, Akdeniz'e dökülür.
Dragon
Göksu: Silifke Ovasını oluşturur. Akdeniz'e oluşturur. Mavi Tünel Projesi ile suları Konya'ya taşınır.
Seyhan-Ceyhan: Suları Akdeniz'e dökülür ve en büyük kıyı ovası olan Çukurova'yı oluşturur.
Asi: Yurt dışından doğup ülkemize dökülen akarsular arasındadır.
Fırat-Dicle: Birleştiği yere Şattül-Arap denir ve Basra Körfezi'ne dökülürler.
