Kırgız kültürünün zirvesi: Manas Destanı

Dünyanın en uzun destanı özelliğine sahip Manas Destanı, bin yıl önceki Kırgızların kahramanı Manas'ın, halkın yaşam tarzı, örf ve adetleri, coğrafyası, gelenekleri, dini ve inançları, masalları, halklar arasındaki ilişkilerin yanı sıra kahramanlık hikayelerinden oluşuyor.

Kırgızistan Kültür, Enformasyon, Spor ve Gençlik Politikası Bakan Yardımcısı Tümönbay Koldoşev, AA muhabirine, Kırgız halkının ideolojisinin ve şeceresinin Manas Destanı'nda yattığını söyledi.

Koldoşev, Kırgız halkının tarihini, yaşam felsefesini, geleceğini, geleneklerini, insani muamelesini, büyüklere saygıyı ve küçüklere sevgiyi anlatan Manas Destanı'nı sonsuza kadar yaşatacaklarının altını çizdi.

- Manasçıların hünerini yaşatacak tiyatro, ilk sahnesiyle izleyicileriyle buluşuyor

Ünlü Manasçılardan Kırgızistan Manas Tiyatrosu Müdürü Aziz Biymirza, Kırgızistan'da 4 Aralık'ın "Manas Destanı Günü" olarak kutlandığını belirterek, Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un desteğiyle bir yıl önce kurulan, Manasçılar ve destancılardan oluşan Manas Tiyatrosu'nun ilk sahnesiyle bugün izleyicilerle buluşacağını ifade etti.

Biymirza, Manasçıların ve destancıların anlatımlarını desteklemek ve geliştirmek amacıyla kurulan Manas Tiyatrosu'nun sadece dramadan ibaret olmadığını, dünyada benzeri sadece Çin ve Japonya'da bulunan tiyatronun milletini ve devletini anlattığını dile getirdi.

Manas Tiyatrosu'nun ilk sahnesiyle izleyicilerin karşısına çıkmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Biymirza, 4 Aralık Manas Destanı Günü vesilesiyle tüm Türk dünyasını tebrik etti.

- "Manas Destanı'nı okuyan ve bilen vatansever ve kahraman olur"

Manas Destanı'nın Kırgız halkı için önemini vurgulayan Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (KTMÜ) Öğretim Görevlisi ve Kırgız Milli Yazarlar Birliği üyesi Altınbek İsmailov, "Kırgız halkının tarihini, geleneklerini ve hayat tarzını anlatan Manas Destanı'nı okuyan ve bilen vatansever ve kahraman olur." dedi.

İsmailov, Manas Destanı'nın Allah tarafından Kırgız halkına verilen bir nimet olduğunu belirterek, her Kırgız çocuğunun dünyaya geldiği andan itibaren anne, baba ve komşularından Manas Destanı'nı duyduğunu ve onunla beslendiğini ifade etti.

- Manasçı Rısbai İsakov, Manas Destanı'nı ailesinin tesiriyle öğrenmeye yöneldi

Rısbai İsakov, Bursa'da 4. Dünya Göçebe Oyunları kapsamında Kırgızistan'ın desteğiyle düzenlenen "Manas Haftası" etkinliklerinde 124 saat Manas okuyarak Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeyi başaran ünlü Manasçılardan.

Manas Destanı'nı ailesinin tesiriyle öğrenmeye yöneldiğini belirten İsakov, hayatını adadığı Manas'ı okumaya 11-12 yaşlarında başladığını anlattı.

İsakov, Bursa'da düzenlenen etkinlikte 124 saat Manas okuyarak Guinness Rekorlar Kitabı'na girdiğini ifade ederek, Manas Okulu açmayı planladığını kaydetti.

- Manas Destanı'nı 4 yaşında öğrenmeye başladı

8 yaşındaki ikinci sınıf öğrencisi Bekcan Bazarbayev, düzenlenen etkinlikte Manas Destanı'nı okuduğu sırada hipnotik transa girdi. Manas Destanı'nı okuma süresini aşan çocuk, mısralarına oturduğu koltuktan organizatörlerce kaldırılarak götürülmesiyle son verdi.

Bekcan'ın annesi, çocuğunun 4 yaşında Manas Destanı'nı öğrenmeye başladığını belirterek, kendisiyle gurur duyduğunu söyledi.

Çocuğunun Manas Destanı'nın çoğunluğunu ezbere bildiğini, durdurulmazsa 1,5 saat okuduğunu anlatan annesi, "Manas Destanı'nı okuduğu sırada hipnotik transa girmesi normal." dedi.

Düzgün ve güzel diksiyonuyla dikkait çeken Bekcan, "Manas Destanı'nı bana ağabeyim sevdirdi. Ağabeyim de Manasçıdır. Pandemi döneminde 6 yaşındayken öğretmenlerim ve annem bana destanı öğretti. Ülkedeki büyük Manasçılardan ders ve duasını aldım." diye konuştu.

- Manas Destanı, 500 bin 553 mısradan oluşuyor

Kırgızların Manas Destanı, baba Manas, oğul Semetey ve torun Seytek dönemlerini anlatan üç bölüm olmak üzere 500 bin 553 mısradan oluşuyor.

Halk arasında tarihteki ünlü Manasçılardan Sagınbay Orozbakov, Şapak Irısmendeyev, Togolok Moldo, Moldobasan Musulmankulov, Aktan Tınıbekov, Sayakbay Karalayev, Janıbay Kojekov, Ibırayım Abdırakmatov, Kaba Atabekov ve Şaabay Azizov gibi isimler biliniyor.

Manas Destanı'nın herhangi bir bölümünü ezbere bilmek ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla küçük yaştan itibaren eğitim veriliyor.

Dünyanın en uzun destanı özelliğine sahip Manas Destanı'nı ezbere bilen ve anlatmayı meslek edinen kişilere Manasçı adı veriliyor.

Tecrübeli sanatçı kabul edilen Manasçılar, dinleyicilerini derinden etkiliyor ve destanın anlatımı sırasında hipnotik transa giriyor.

Toplumda büyük saygı gören Manasçılar, tüm festivaller, sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerde sahne alıyor.

Kırgızların farklı ağızlardan alınarak yazılan 35 farklı Manas Destanı bulunuyor.

Ülkede 20 binden fazla Manasçının bulunduğu tahmin ediliyor.