Kaçak sanıklar hakkında yargılama yapılabilmesine ilişkin kanun hükmüne iptal

Anayasa Mahkemesi (AYM), kaçak sanık hakkında yargılama yapılabileceğini ancak sorgusu yapılmayan sanığın mahkum edilemeyeceğini düzenleyen CMK'nın 247. maddesinin 3. fıkrasını Anayasa'ya aykırı buldu- İptal hükmü 9 ay sonra yürürl?

Gündem 10.05.2023 14:21:40 0
Kaçak sanıklar hakkında yargılama yapılabilmesine ilişkin kanun hükmüne iptal
Anayasa Mahkemesi (AYM), 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) kaçak konumdaki sanıklar hakkında yargılama yapılabileceğini ancak daha önce sorgusu yapılmamışsa mahkum edilemeyeceğini düzenleyen fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verdi.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, Trabzon 2. Asliye Ceza Mahkemesi, hırsızlık suçundan açılan bir davada CMK'nın 247. maddesinin 3. fıkrasındaki, 'Kaçak sanık hakkında kovuşturma yapılabilir. Ancak, daha önce sorgusu yapılmamış ise mahkumiyet kararı verilemez.' hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğu ve iptali gerektiği iddiasıyla Yüksek Mahkemeye başvuruda bulundu.

Başvuruda, iptali istenen hükmün sanığın yokluğunda kovuşturma yapılmasına imkan tanıdığı, bunun duruşmada hazır bulunma ve dolayısıyla adil yargılanma haklarını sınırladığı, yine sorgusu yapılmamış kaçak sanık hakkında 'ceza verilmesine yer olmadığına' veya güvenlik tedbirlerinin uygulanmasına karar verilebileceğinin öngörüldüğü, mahkumiyet dışındaki bu kararların sanığın hukuki sorumluluğunun devam etmesine ve kişinin dezavantajlı duruma düşürülmesine neden olduğu ileri sürüldü.

Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme fıkranın iptaline, iptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi.

- Kararın gerekçesinden

Yüksek Mahkemenin kararında, kişinin kaçak olduğuna karar verilebilmesi için şüpheli veya sanığa öncesinde usulüne göre tebligat yapılmış olması gerektiği, tebligata uyulmaması nedeniyle verilen zorla getirme kararının da yerine getirilememesi ve çağrının bir gazete ile şüpheli veya sanığın konutunun kapısına asılmak suretiyle ilanının gerektiği bildirildi.

Sanığın hakkında hüküm verilmeden önce yargılamadan haberdar olması halinde, duruşmalara katılarak yokluğunda yapılan işlemlerin tekrarlanmasını isteyebileceği ifade edilen kararda, kaçak sanık hakkında yargılama sonunda mahkumiyet dışındaki hükümlerden 'ceza verilmesine yer olmadığı' ve 'güvenlik tedbirleri' kararlarının verilebilmesinin de mümkün olduğuna dikkat çekildi.

Kararda, eylemin suç teşkil eden bir haksızlığı oluşturduğunun belirlendiği ancak ceza verilmesine yer olmadığına hükmedildiği durumlarda sanığın Anayasa'nın 38. maddesinde öngörülen masumiyetinin ortadan kalktığı, güvenlik tedbirlerine hükmedilmesi halinde ise masumiyetin ortadan kalkmasının dışında ayrıca yaptırıma maruz kaldığı belirtildi.

Bu yönüyle kaçak durumdaki sanığın dezavantajlı konuma düşebildiği ifade edilen kararda, 'Yargılamadan kaçan sanığın yokluğunda mahkumiyet de dahil hüküm verilmesi, ilke olarak tek başına anayasal düzeyde adil yargılanma hakkına aykırılık oluşturmayacaksa da sanığın suç isnadı konusunda yeterince bilgilendirilmediğinin anlaşıldığı durumlarda, yokluğunda verilen hükme karşı ilk derecede veya kanun yolunda yeni bir değerlendirme yapılmasını isteme imkanına sahip olması gerekmektedir.' ifadeleri yer aldı.

Yüksek Mahkemenin kararında şu değerlendirmede bulunuldu:

'Hakkında ceza verilmesine yer olmadığı ya da güvenlik tedbiri uygulanması gibi aleyhe sonuçlar doğurabilecek nitelikte karar verilen kaçak sanığın yargılamadan kaçma niyetinin bulunmadığını ve/veya duruşmada hazır bulunma ve savunma hakkından feragatin şartlarının oluşmadığını öne sürerek yeniden değerlendirme yapılmasını, yargılamanın yenilenmesini talep etme imkanını güvence altına alan etkili bir usule ilişkin yolun kanunda yer almadığı anlaşılmaktadır. Kaçak sanık hakkında aleyhe sonuçlar doğurabilen mahkumiyet dışındaki bu tür kararlar bakımından sanığın yargılamadan kaçmadığını veya duruşmada hazır bulunma hakkından feragat etmediğini öne sürerek yeniden değerlendirme yapılmasına dair güvence bulunmaksızın sorgusu yapılmadan davanın bitirilebilmesine imkan tanınması adil yargılanma hakkına orantısız, dolayısıyla ölçüsüz bir sınırlama getirmektedir. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'ya aykırıdır.'



Yorumlar

Süpersonik Uçaklarla ABD'ye Seyahat Süresi: Geleceğin Hızlı Yolculuğu

YouTube’da Şifresiz Abone ve Ücretsiz Beğeni: Güvenli Yöntemler Neler

TikTok’ta Şifresiz ve Ücretsiz Beğeni: Mümkün mü? Dikkat Edilmesi Gerekenler

Twitter'da Şifresiz ve Ücretsiz Beğeni Mümkün mü? Gerçekler ve Yöntemler Neler

Instagram'da Şifresiz ve Ücretsiz Beğeni Artırma Yöntemi: Sorunsuz Çalışıyor

Bakan açıkladı: 284 Hacker gözaltına alındı

Devrim Niteliğinde Yeni Yapay Zekâ Cihazı: 2026’da Geliyor!

TikTok'ta Ücretsiz Takipçi Artırmanın Etkili Yöntemleri: 2025 Güncel Rehber

Instagram’da Ücretsiz Takipçi Artırmanın Etkili Yolları: 2025 Güncel Stratejiler

B-2 Hayalet Bombardıman Uçağı: Gökyüzünün Görünmez Devi ve Stratejik Gücü

Yunanistan’da Cezaevinde Kavga Büyüdü: Yatak Yakıldı, Yangın Çıktı!

Gürcistan’da Muhalefet Baskısı Derinleşiyor: Nika Gvaramia'ya 8 Ay Hapis Cezası

Cezaevine Hava Saldırısında 71 Mahkum Hayatını Kaybetmiş

İran'da 3 Casus Cezaevinde İdam Edildi

İsrail, Tahran’daki Evin Cezaevi’ni Hedef Aldı: Hava Saldırısı Gerçekleştirildi

Trump Yönetimi 36 Ülke Vatandaşlarına Daha Seyahat Yasağı Getiriyor. Türkiye listede var mı?

Amerika'dan Farsça Hamlesi!

11 Tehlikeli mahkum cezaevinden firar etti

Estonya Yargı Sistemi: Dijitalleşme, Bağımsızlık ve Reformlar Işığında Güncel Bir Bakış

Azerbaycan yargı sistemi ve bilinmeyen detaylar

Bakan Yusuf Tekin’den LGS, Kıyafet Yönetmeliği ve Yeni Müfredat Açıklaması

MEB'den Öğretmenlere Haziran Seminerlerinde Esneklik: Farklı İl ve İlçelerde Katılım İmkânı

Hukuk Meslekleri Giriş Sınavı'nda Alarm Zilleri: Mezunların Yalnızca %23,8’i Başarılı Oldu!

Adalet Bakanlığından 524 bin memura eğitim

CTE görevde yükselme sınav duyurusu

O çalışanlar için ek ders ücreti kaldırıldı

CEP Konferansı Antalya’da Sona Erdi

Adalet Bakanlığı Görevde Yükselme Sınavına Nasıl Hazırlanmak Gerekiyor?

CTE ile Üniversite arasında protokol

Türkiye Adalet Akademisinde yeni dönem!

Memurlar İçin Maaş Promosyonları Neden Bu Kadar Önemli?

2 Maaş promosyonu anlaşması imzalandı, 1 tane iptal başvurusu yapıldı

Memurlara 14 Günlük Maaş Farkı Ne Zaman Yatacak? İşte Detaylar

2025 Temmuz Memur Maaşı Zammı ve Etkileyecek Ödemelerde Güncelleme

Temmuz 2025 Kira Artış Oranı Belli Oldu: Yeni Zam Oranı %43,23 Olarak Açıklandı

Enflasyon verisi netleşti, memur zam oranı belli oldu

Ticaret Bakanlığı maaş promosyon anlaşması iptal edildi

Memur Maaşı Zammı Sonrası Değişecek Ödemeler ve Yeni Tutarlar

Yapı Kredi’den Emeklilere Rekor Promosyon Fırsatı: 27 Bin TL’ye Kadar Nakit Ödül!

Tayini Çıkan Öğretmenlere Yeni Görev Yerlerinde Promosyon Ödemesi Yapılmıyor: Promosyon Mağduriyeti Artıyor

Adana’da 825 Kilo Eroin Operasyonu: 16 Kişi Tutuklandı, Şebeke Lideri Firarda

Sahte Diploma Skandalı: Dört İmam Tutuklandı

Önce eskort, sonra avukat oldular: 11 milyon dolandırdılar

İzmir'de Genç Avukat İntihar Ederek Hayatına Son Verdi

Cezaevinden tahliye oldu, 2 gün sonra eşini öldürdü

Gece Denize Giren Avukat Boğularak Hayatını Kaybetti

Diyarbakır Barosu’ndan Nevzat Bahtiyar İçin Temyiz Başvurusu

Adliyede Taşkınlık Yapan Genç Gasp Suçundan Tutuklandı

Samsun'da müteahhit vatandaşları dolandırdı: kimsenin zararı giderilmiyor

Schengen Vizesinde Yeni Dönem: Hızlandırılmış ve Kolaylaştırılmış Sistem Geliyor