Büyük gün geldi... İnsan Hakları Eylem Planı, Cumhuriyetin 100. yılına girmeye hazırlanan ülkemizin bu süreçte temel politikası belgesi olacağı öğrenildi. Belge, mevzuat ve idari faaliyetleri hukuki öngörülebilirlik, şeffaflık ve hesap verilebilirlik temelinde ele alıyor. Mülkiyet hakkına, kazanılmış haklara, suç ve cezanın şahsiliğine, masumiyet karinesine güçlü bir vurgu yapıyor, bu alanlarda somut değişiklikler planlıyor.
İnsan Hakları Eylem Planının, insan hakları standartlarının yükseltilmesine yönelik 9 amacı şu şekilde:
- Daha Güçlü Bir İnsan Hakları Koruma Sistemi,
- Yargı Bağımsızlığı ve Adil Yargılanma Hakkının Güçlendirilmesi,
- Hukuki Öngörülebilirlik ve Şeffaflık,
- İfade, Örgütlenme ve Din Özgürlüklerinin Korunması ve Geliştirilmesi,
- Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğinin Güçlendirilmesi,
- Kişinin Maddi ve Manevi Bütünlüğü ile Özel Hayatının Güvence Altına Alınması,
- Mülkiyet Hakkının Daha Etkin Korunması,
- Kırılgan Kesimlerin Korunması ve Toplumsal Refahın Güçlendirilmesi,
- İnsan Hakları Konusunda Üst Düzey İdari ve Toplumsal Farkındalık.
TEMEL İLKELER NELER?
1- İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar. Devletin temel amaç ve görevi, bu hakları korumak ve geliştirmektir.
2- İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun etkin koruması altındadır.
3- Dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık söz konusu olmaksızın herkes hukuk önünde eşittir.
4- Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün yönetsel faaliyetlerin temel özelliğidir.
5- Mevzuat, tereddüt doğurmayacak şekilde açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri bu kuralları hukuk güvenliği ilkesinden ödün vermeden hayata geçirir.
6- Sözleşme özgürlüğüne, hukuki güvenlik ilkesi ve kazanılmış hakların korunması prensibine aykırı olarak hiçbir şekilde müdahale edilemez.
7- Devlet, girişim ve çalışma hürriyetini rekabete dayalı serbest piyasa kuralları ile sosyal devlet ilkesi çerçevesinde korur ve geliştirir.
8- Adli ve idari işleyiş; masumiyet karinesi, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkelerini koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır.
9- Hiç kimse eleştirisi veya düşünce açıklaması nedeniyle özgürlüğünden yoksun bırakılamaz.
10- Bağımsız ve tarafsız yargı ile korunan hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir.
11- Haklarının ihlal edildiğini iddia eden herkes, etkili kanun yollarına zahmetsiz şekilde erişebilmelidir. Adalete erişim, hak ve özgürlüklere saygının merkezindedir.
Ayrıca, yargının bağımsızlığını ve tarafsızlığını, hakimlik teminatını ve adalete erişimi güçlendirecek önemli faaliyetler öngörüyor. Eylem Planı nihai amacını ‘‘yeni ve sivil bir anayasa yapmak’’ olarak belirtiyor. Dolayısıyla 2 Mart 2021 günü aynı zamanda yeni anayasa çalışmaları için bir milat anlamına geldiği öğrenildi.
SİYASİ PARTİ GENEL BAŞKANLARI PROGRAMA DAVET EDİLDİ
İnsan Hakları Eylem Planı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde yarın saat 13.30’da düzenlenecek olan toplantıda kamuoyuna duyurulacak.
Siyasi Parti Genel Başkanlarının da davet edildiği toplantıya; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı, Yüksek Yargı Kurumları Başkanları, Kabine Üyeleri, Gayrimüslim Cemaat Temsilcileri, Büyükelçiler ile BM, AB, Avrupa Konseyi, AİHM temsilcileri ile sivil toplum kuruluşları başkanları, rektörler, dekanlar, akademisyenler, hukukçular ve gazetecilerin katılımıyla gerçekleşecek.
ÜST DÜZEY FARKINDALIK HEDEFLENİYOR
İnsan Hakları Eylem Planı, 2019 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan Yargı Reformu Stratejisi ile 11. Kalkınma Planı temelindeki reform ve ilerleme iradesine dayanıyor.
Uygulamadaki sorunların çözümüne yönelik üst düzey bir farkındalık ve güçlü bir koruma sisteminin oluşturulmasını öngören Eylem Planı ile hak ve özgürlükler alanını geliştirici değişiklikler, mülkiyet hakkı ve sözleşme hürriyetine ilişkin kişileri koruyucu faaliyetler hedefleniyor.
KIRILGAN KESİMLER KORUMA ALTINA ALINACAK, TOPLUMSAL REFAH ARTACAK
Açıklanacak eylem Planı, insan hakları standartlarının yükseltilmesine yönelik dokuz amaç ve onbir temel ilkeden oluşuyor. Yargı bağımsızlığı ve adil yargılanma hakkının güçlendirilmesinin de ön planda tutulduğu çalışmada, hukuki öngörülebilirlik ve şeffaflık, ifade, örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunması geniş yer alıyor.
Ülkemizde ikamet eden kırılgan kesimlerin korunması, toplumsal refahın güçlendirilmesiyle ilgili önemli adımları içeren İnsan Hakları Eylem Planında ayrıca kişinin maddi ve manevi bütünlüğü, özel hayatının güvence altına alınması, mülkiyet hakkının daha etkin korunması, yargı bağımsızlığının güçlendirilmesi, insan hakları konusunda üst düzey idari ve toplumsal farkındalık oluşturulması amaçlanıyor.
TOPLUMUN TÜM KESİMLERİYLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞÜLDÜ
Adalet Bakanlığı tarafından yürütülen 1,5 yıllık hazırlık sürecinde toplumun her kesimi çalışmalara dahil edildiği biliniyor.
Ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarından sendikalara, Barolardan hukuk fakültesi dekanlarına, hâkim, savcı ve avukatlardan akademisyenlere kadar tüm kesimlerin görüşleri alınarak hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planı için gayrimüslim cemaat temsilcilerinin de aralarında bulunduğu 1571 kişinin katılımıyla 5 çalıştay ve 53 toplantı yapıldı.
2.380 SAAT ÇALIŞILDI
Bu süreçte Eylem Planında görev alan hukukçu, akademisyen ve bürokratlar yaklaşık 2.380 saat çalıştı.
Ayrıca hazırlık sürecinde 2014 - 2019 Eylem Planı’nın uygulama sonuçları, Avupa İnsan Hakları Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme kararları, Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletlerin ilgili komitelerinin rapor ve tavsiye kararları, Avrupa Birliği ülke raporları ile AGİT belgeleri ve diğer ülkelerin Birleşmiş Milletlere sundukları İnsan Hakları Eylem Planlarına ilişkin analiz çalışmaları gerçekleştirildi.
