• BIST 100

    9311,88%-2,19
  • DOLAR

    38,85% -0,32
  • EURO

    44,87% -0,99
  • GRAM ALTIN

    4344,50% 1,44
  • Ç. ALTIN

    6989,75% 1,74

Haksız yere konutu terk etmeme adli kontrol tedbirine tazminat verildi

AYM tarafından; haksız yere konutu terk etmeme adli kontrol tedbirine tazminat verildi.

Genel 21.11.2024 10:42:06 0
Haksız yere konutu terk etmeme adli kontrol tedbirine tazminat verildi
Tarafına haksız olarak 'konutu terk etmeme' adli kontrol tedbiri uygulandığını iddia eden bir vatandaş, dosyayı AYM'ye taşıyarak tazminat kazandı. Bireysel başvuruda bulunan kişi haksız olarak uygulanan konutu terk etmeme adli kontrol tedbirine dayalı olarak hükmedilen tazminatın yetersiz olması nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle de makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia etti.

Kişi hakkında 5 ay 27 gün süreyle konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri uygulandığı belirtildi. Olaydan mağdur edildiğini iddia eden vatnadaş; uygulanan haksız yakalama, gözaltı ve konutu terk etmeme adli kontrol tedbirleri nedeniyle 30.000 TL maddi, 30.000 TL manevi tazminatın ödenmesi talebiyle dava açtı.

İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesi (Bölge Adliye Mahkemesi) 22 Eylül 2021 tarihinde düzelterek esastan reddetederek, Bölge Adliye Mahkemesi '...davacı hakkında uygulanan adli kontrol tedbirinin niteliği nazara alınmadan, sadece 1 günlük gözaltı süresi dikkate alınmak suretiyle bu ölçütlere uymayacak şekilde eksik manevi tazminata hükmolunması hukuka aykırı olup...' gerekçesiyle başvurucu lehine hükmedilen tazminat miktarının 1.000 TL olarak düzeltilmesine karar verdi.

AYM'NİN NİHAİ KARARI

-Başvurucu, uygulanan konutu terk etmeme adli kontrol tedbirinin haksız olduğunu ve bu tedbir sebebiyle ödenen tazminat miktarının yetersiz olduğunu belirterek kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Adalet Bakanlığı (Bakanlık) görüşünde, yapılacak incelemede kabul edilebilirlik kriterlerinin gözetilmesi gerektiği belirtilerek Anayasa Mahkemesinin bazı kararlarına değinilmiştir. Başvurucu, Bakanlık görüşüne karşı beyanda bulunmamıştır.

-Açıkça dayanaktan yoksun olmayıp kabul edilemezliğine karar verilmesini gerektirecek başka bir neden bulunmadığı anlaşılan başvurunun bu kısmının kabul edilebilir olduğuna karar verilmesi gerekir.

-Anayasa Mahkemesi konutu terk etmeme tedbirinin niteliği, uygulanış şekli ve özellikleri itibarıyla hareket serbestîsi üzerindeki sınırlayıcı etkisinin derece ve yoğunluk olarak seyahat özgürlüğüne göre oldukça ileri bir boyutta olduğu, dolayısıyla kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına müdahale teşkil ettiği sonucuna varmıştır.

-Anayasa'nın 19. maddesinin birinci fıkrasında herkesin kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına sahip olduğu belirtilmiş, ikinci ve üçüncü fıkralarında özgürlüğün kısıtlanabileceği durumlar sayılmış; dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci fıkralarında ise hürriyetinden yoksun kalan kişilere tanınan güvencelere yer verilmiştir.

-Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrasında ise bu esaslar dışında bir işleme tabi tutulan kişilerin uğradıkları zararların tazminat hukukunun genel prensiplerine göre devlet tarafından ödeneceği ifade edilmiştir. Anılan fıkrada yer alan 'bu esaslar dışında bir işleme tâbi tutulan kişiler' ifadesi ile maddenin diğer tüm fıkralarında belirtilen kurallara aykırı bir işleme tabi kılınmanın kişiye tazminat hakkı doğurduğu belirtilmiştir. Buna göre maddenin ikinci veya üçüncü fıkralarında belirtilen durumlara aykırı şekilde kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına müdahalede bulunulması ya da kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına müdahale edilen kimsenin maddenin dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci fıkralarındaki güvencelerden yararlandırılmaması hâlinde uğradığı zararlar devlet tarafından ödenecektir.

-Anayasa Mahkemesinin Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrasında güvence altına alınan tazminat hakkının ihlal edilip edilmediğini belirleyebilmesi için öncelikle başvurucunun anılan maddenin diğer fıkralarında belirtilen esaslar dışında bir işleme tabi tutulup tutulmadığını incelemesi gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi, bu inceleme sonucunda başvurucunun Anayasa'nın 19. maddesinin ilk sekiz fıkrasında belirtilen esaslara aykırı bir işleme tabi tutulduğunu ve bu kapsamda uğradığı zararın devlet tarafından tazminat hukukunun genel prensiplerine göre ödenmediğini tespit ederse Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrasında güvence altına alınan tazminat hakkının ihlali söz konusu olabilecektir.

-Bu bağlamda kişinin Anayasa'nın 19. maddesinin ilk sekiz fıkrasında belirtilen esaslara aykırı bir işleme tabi tutulduğu, bu kapsamda uğradığı zararın devlet tarafından tazminat hukukunun genel prensiplerine göre ödenmediği veya bir tazminat imkânının bulunmadığı tespit edilirse Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrasında güvence altına alınan tazminat hakkının ihlali söz konusu olacaktır. Öte yandan kişinin Anayasa'nın 19. maddesinin ilk sekiz fıkrasında belirtilen esaslara aykırı bir işleme tabi tutulduğu derece mahkemeleri tarafından tespit edilmişse Anayasa Mahkemesinin yapacağı inceleme tazminat miktarının yeterli olup olmadığını belirlemekle sınırlı olacaktır.

-Somut olayda, nihai kararın verildiği tarih itibarıyla 5271 sayılı Kanun'un 141. maddesi kapsamında konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararların tazminine imkân sağlayan bir iç hukuk yolu bulunmadığı hâlde Bölge Adliye Mahkemesi konutu terk etmeme adli kontrol tedbirinin hukuka aykırılığıyla ilgili değerlendirme yapmış ve başvurucu hakkında haksız olarak uygulanan hem gözaltı hem de konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri nedeniyle başvurucu lehine tazminata hükmetmiştir. Daha sonra 2/3/2024 tarihli ve 7499 sayılı Kanun ile 5271 sayılı Kanun'un 141. maddesine ekleme yapılmış, konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri uygulandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen kişilerin de uğradıklarını iddia ettikleri maddi ve manevi her türlü zararlarının tazminini isteyebilecekleri hüküm altına alınmıştır. Fakat bu imkân, haklarında verilen karar ve hükümler 1/6/2024 tarihinden sonra kesinleşen kişilere tanınmıştır. Somut olayda Bölge Adliye Mahkemesi tarafından başvurucunun Anayasa'nın 19. maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen esaslara aykırı bir işleme tabi tutulduğu sonucuna varıldığından Anayasa'nın 19. maddesinin dokuzuncu fıkrası somut olayda uygulanabilir niteliktedir. Ancak bu konuda yapılacak inceleme, hükmedilen tazminat miktarının yeterli olup olmadığının belirlenmesiyle sınırlı olacaktır.

-Başvuru konusu davada, hakkında bir günlük gözaltı ve 5 ay 27 günlük konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri uygulanması nedeniyle başvurucuya 1.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir. Başvurucunun iddiası çerçevesinde konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri uygulanması nedeniyle hükmedilen tazminat miktarının -tazminata karar veren Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla- Anayasa Mahkemesinin benzer durumlarda ödenmesine hükmedebileceği tazminat miktarına göre oldukça düşük olduğu ortadadır. Anayasa Mahkemesinin benzer durumlarda hükmedebileceği tazminat miktarıyla aynı olması gerekmemekle birlikte manevi tazminat miktarının somut olayın koşullarında tazminat hakkının özünü zayıflatacak kadar düşük olduğu ve başvurucunun manevi zararını karşılamaktan uzak olduğu sonucuna varılmıştır.

-Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 19. maddesinin üçüncü fıkrasıyla bağlantılı olarak dokuzuncu fıkrasının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.

B. Makul Sürede Yargılanma Hakkının İhlal Edildiğine İlişkin İddia

-Başvurucu, hakkındaki yargılamanın uzun sürdüğünü belirterek makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

-30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 47. maddesinin (5) numaralı fıkrası uyarınca bireysel başvuru süresi başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gündür.

-Anayasa Mahkemesi Hüseyin Aşkan kararında, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi'ndeki (UYAP) evrak işlem kütüğü üzerinde yapılan incelemede başvurucu vekili tarafından nihai kararın açılarak okunduğu tespit edilen tarihi nihai kararın sonucunun öğrenildiği tarih olarak kabul etmiş ve bireysel başvuru süresini bu tarihten başlatmıştır. Bu nedenle de başvurunun süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğu sonucuna ulaşmıştır.

-Bu bağlamda makul sürede tamamlanmadığı iddiasına konu yargılamanın sonucunda verilen ve istinaf kanun yoluna başvurulmadan 19/2/2021 tarihinde kesinleşen beraat kararının 29/3/2021 tarihinde başvurucunun avukatı tarafından UYAP üzerinden okunmak suretiyle öğrenildiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla bu tarihten sonra süresinde bireysel başvuruda bulunulmadığı tespit edilmiştir.

-Açıklanan gerekçelerle başvurunun bu kısmının süre aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

III. GİDERİM

-Başvurucu; ihlalin tespiti, yeniden yargılama ve 100.000 TL maddi, 100.000 TL manevitazminat ödenmesi talebinde bulunmuştur.

-5271 sayılı Kanun'un 141. maddesi kapsamında konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararların tazminine yönelik öngörülen yol 1/6/2024 tarihinden sonra kesinleşen karar veya hükümler yönünden geçerlidir. Dolayısıyla somut başvuruda kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı yönünden verilen ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Öte yandan konutu terk etmeme adli kontrol tedbiri uygulanmasının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik oluşturduğu müdahalenin yoğunluğu gözetilerek başvurucuya net 50.000 TL manevi tazminat ödenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

IV. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. 1. Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

2. Makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın süre aşımı nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Anayasa'nın 19. maddesinin -üçüncü fıkrasıyla bağlantılı olarak- dokuzuncu fıkrasında güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

C. Net 50.000 TL manevi tazminatın başvurucuya ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

D. 18.800 TL vekâlet ücretinden oluşan yargılama giderinin başvurucuya ÖDENMESİNE,

E. Ödemenin kararın tebliğini takiben başvurucunun Hazine ve Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

F. Kararın bir örneğinin bilgi için İzmir 10. Ağır Ceza Mahkemesi (E.2021/119, K.2021/229) ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesi (E.2021/1775, K.2021/2310) ile Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 6/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.



Yorumlar
Dünya
Trump Yönetimi 36 Ülke Vatandaşlarına Daha Seyahat Yasağı Getiriyor. Türkiye listede var mı?
Dünya
Amerika'dan Farsça Hamlesi!
Dünya
11 Tehlikeli mahkum cezaevinden firar etti
Dünya
Estonya Yargı Sistemi: Dijitalleşme, Bağımsızlık ve Reformlar Işığında Güncel Bir Bakış
Dünya
Azerbaycan yargı sistemi ve bilinmeyen detaylar
Dünya
Türkmenistan Heyeti CTE'yi Ziyaret Etti
Dünya
Rusya Cezaevi Sisteminin: Yeniden Entegre Toplum Modeli
Dünya
ABD Cezaevi Sisteminin Güçlü Yönleri: Yeniden Topluma Kazandırma ve Güvenlikte Etkinlik
Dünya
ABD Yargı Sisteminin Bilinmeyenleri
Dünya
100 Avukat istifası dilekçesini imzaladı

Trump Yönetimi 36 Ülke Vatandaşlarına Daha Seyahat Yasağı Getiriyor. Türkiye listede var mı?

Amerika'dan Farsça Hamlesi!

11 Tehlikeli mahkum cezaevinden firar etti

Estonya Yargı Sistemi: Dijitalleşme, Bağımsızlık ve Reformlar Işığında Güncel Bir Bakış

Azerbaycan yargı sistemi ve bilinmeyen detaylar

Türkmenistan Heyeti CTE'yi Ziyaret Etti

Rusya Cezaevi Sisteminin: Yeniden Entegre Toplum Modeli

ABD Cezaevi Sisteminin Güçlü Yönleri: Yeniden Topluma Kazandırma ve Güvenlikte Etkinlik

ABD Yargı Sisteminin Bilinmeyenleri

100 Avukat istifası dilekçesini imzaladı

Adalet Bakanlığından 524 bin memura eğitim

CTE görevde yükselme sınav duyurusu

O çalışanlar için ek ders ücreti kaldırıldı

CEP Konferansı Antalya’da Sona Erdi

Adalet Bakanlığı Görevde Yükselme Sınavına Nasıl Hazırlanmak Gerekiyor?

CTE ile Üniversite arasında protokol

Türkiye Adalet Akademisinde yeni dönem!

Sosyal medya paylaşımı ile verilen disiplin cezasına AYM'den karar

Deprem nedeniyle Tekirdağ ve Kocaeli'de okullar tatil edildi

DS Hizmetleri 20. Yıl Bölge Toplantılarının İkincisi İzmir’de Başladı

Adalet Sen’den maaş promosyonu açıklaması

Bayram tatili uzarsa memurların Temmuz ayı zam oranı düşer mi?

Konut Sigortası Ne Kadar Ödeme Yapar?

Yükümlüler "Devlet Teşvikleri Tanıtım Günleri" Etkinliğine Katıldı

Temmuz ayı memur zamlı maaş hesabı

Hükümlülerin istihdamına yönelik protokol

2025 Temmuz Memur Maaş Zammı Ne Kadar Olacak?

Sendikadan Adliyede görev yapan üyelerine uygun fiyata ev fırsatı

Temmuz ayında memur maaşlarında artış ne kadar olacak?

1 milyon kişinin emekliliği iptal mi ediliyor?

Görevde yükselen hakim ve savcılar belli oldu

İcra müdür ve yardımcılarının atama kararnamesi tamamlandı

Açık cezaevine ayrılma yönetmeliği değişti

Yeni İnfaz Düzenlemesi Yolda: Gözler Ekim Ayına Çevrildi

Cezaevlerinde kurban bayramı açık görüş günleri belli oldu

İnfaz düzenlemesinde acele edildi: cezaevi kapasite aşım sorunu devam edecek

Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

AK Parti’den Yeni İnfaz Paketi Adımı: Siyasi Partilerle Görüşmeler Başladı

Van T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda Moral Konseri

3 Yeni Bölge İdare Mahkemesi Kurulacak

Türkiye, Avrupa DS Konfederasyonu Uzmanlık Grubu Toplantısında Temsil Edildi

AK Parti’den Ceza İnfaz Sisteminde Reform: Koşullu Salıverme Şartları Yeniden Tanımlanıyor

Yazı İşleri Müdürlerinin özlük haklarını ilgilendiren gelişme

Yeni İnfaz Yasası Yürürlüğe Girdi: 20 Bin Mahkuma Tahliye Umudu

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan Yargı Paketi açıklaması

AK Partili vekilden infaz düzenlemesi hakkında açıklama

Adalet Bakanından ‘uzlaştırma’ açıklaması

Adalet Bakanından infaz düzenlemesi açıklaması

Savcının şifresini çalan zabıt katibi sahte evrak düzenlemiş

İnfaz yasası TBMM’de, AK Parti’den açıklama geldi

DEM Parti: “Covid Yasasını Gündeme Alalım, Bayrama Kadar Meclis’ten Geçirelim”

10. Yargı Paketi Meclis Gündeminde: Neler Değişecek?

CHP’li isimden yeni infaz düzenlemesine tepki: sorunu çözmüyor

İnfaz düzenlemesi MHP ile DEM Parti görüşmesinde ele alındı

Cumhurbaşkanı: Yetkisini Kötüye Kullananın Gözünün Yaşına Bakmayız

TBMM’de Bu Hafta Yoğun Gündem: İnfaz Düzenlemesi Meclis’e Geliyor

İnfaz düzenlemesi bayramdan önce TBMM'ye gelir mi?

Adalet Bakanından infaz düzenlemesine ilişkin çıkan haberlere tepki

Adalet Bakanı: Yargı reformunda 264 hedef var

Ahmet Türk'ten 'Umut Hakkı' açıklaması

Adalet Bakanından İsrail'in saldırılarına tepki

Danıştay Tetkik Hakimi A.H. Otel Odasında İntihar Girişiminde Bulundu

Zincirleme Kaza: Başsavcı Yaralandı

Sedat Peker'e Kötü Haber

Pilotu yakarak öldüren DEAŞ'lı terörist yakalandı

İnfaz koruma memuru intihar etti

Uyuşturucu Operasyonunda 272 Torbacı Yakalandı

İçişleri Bakanlığından Tunceli Valisi Bülent Tekbıyıkoğlu hakkında açıklama geldi

Rusya Adalet Bakanı Konstantin Çuyçenko Ankara'da

DSM'lerden bağımlılığa karşı seminerler dikkat çekiyor

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2