Hâkim ve Cumhuriyet savcısı, yargı sisteminde farklı fakat birbirini tamamlayan iki temel görevdir. “Üstünlük” kavramı yerine, görev ve yetki farklarını anlamak daha doğru olur.
Hâkim ve Savcının Görevleri
Hâkim:
-Mahkemede karar veren kişidir.
-Bağımsızdır ve sadece Anayasa, kanunlar ve hukuka uygun karar verir.
-Tarafsızdır, savcı ve avukatların sunduğu delilleri değerlendirerek hüküm verir.
Cumhuriyet Savcısı:
-Kamu adına suç soruşturmasını yürüten kişidir.
-Delil toplar, iddianame hazırlar ve mahkemede davayı açar.
-Ceza davalarında iddia makamını temsil eder.
Yetki ve Etki Açısından Karşılaştırma
-Yetki açısından: Hâkim, nihai kararı veren kişidir. Savcının sunduğu iddianameyi kabul edip etmeme yetkisi de hâkimdedir.
-Görev tanımı açısından: Savcı suçun araştırılmasını ve kovuşturmasını başlatırken, hâkim karar mercii olarak nihai hükmü verir.
-Bağımsızlık açısından: Hâkimler tam bağımsızdır, savcılar ise Adalet Bakanlığı’na bağlı olarak çalışır.
Sonuç olarak; Hukuki hiyerarşi açısından hâkim, nihai kararı veren kişi olduğu için yetki bakımından daha üstündür. Ancak savcı olmadan ceza yargılaması süreci başlayamaz. Yani biri diğerinden üstün değil, birbirini tamamlayan unsurlardır.
