10949,95%-0,04
40,76% 0,11
47,70% 0,33
4395,05% 0,25
7075,44% 0,66
3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle, yaş şartı olmaksızın birçok çalışan emekli olma hakkı kazandı. Aynı zamanda işten ayrıldıktan sonra 30 gün içinde tekrar aynı işyerinde sosyal güvenlik destek primiyle çalışmaya başlayanlara işverenlere beş puanlık teşvik verilmesi, emekli çalışanların iş hayatına dönüşünü artırdı. Ancak bu durum, iş hukukunda özellikle “emekli çalışanların hastalık nedeniyle raporlu olduğu günlerde ücret alıp alamayacağı” gibi önemli soruları gündeme getirdi.
İş Kanunu uyarınca işçinin ücret alabilmesi için çalışması gerekmektedir. Genel kural olarak, işçinin hastalık sebebiyle çalışmadığı raporlu günler için ücret ödenmez. İş Kanunu’nun 25. maddesi, iş sözleşmesinin askıya alındığı dönemlerde ücret ödenmeyeceğini açıkça belirtmektedir.
Ancak burada önemli bir ayrım vardır: Aylık maktu ücretle çalışan işçiler için durum farklıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 48. maddesinin 2. fıkrasına göre, bu işçilere raporlu oldukları günlerde ücretleri tam olarak ödenir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği varsa, bu tutar işçinin ücretinden mahsup edilir. Yargıtay da bu yaklaşımı benimsemekte; işverenin raporlu günlerde işçinin ücretinden kesinti yapması ancak SGK ödeneği mahsup edilmesi durumunda mümkün olmaktadır.
Emekli çalışanlar ise farklı bir uygulama kapsamındadır. Sosyal güvenlik destek primi kapsamında çalışan emekliler, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kısa vadeli sigorta primi alamadıkları için geçici iş göremezlik ödeneği de alamazlar. Dolayısıyla, raporlu oldukları günlerde ücretlerinden herhangi bir kesinti yapılmaması gerekir. İşverenin böyle bir kesinti yapması, İş Kanunu’nun ilgili maddelerine aykırı olacaktır.
Bazı görüşler, emekli çalışanın raporlu günlerde emekli maaşını almaya devam ettiği ve bu nedenle işverenden ayrıca ücret talep etmeyeceği yönündedir. Ancak özel düzenlemeler ve iş sözleşmesi hükümleri göz önüne alındığında, maktu aylık ücret alan emekli çalışanların raporlu günlerde tam ücret almaları esastır.
Aylık maktu ücret, işçiye ayın kaç gün olduğuna bakmaksızın her ay sabit bir miktarda ödenen ücrettir. Bu ücret, haftalık tatil, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerini de kapsar. Aylık maktu ücret alan işçilerin raporlu veya izinli oldukları günlerde ücretlerinden kesinti yapılmaz.
Ücretin aylık olarak ödenmesi ise tek başına ücretin maktu aylık ücret olduğunu göstermez. Maktu aylık ücretin tespiti iş sözleşmesi, bordrolar ve işyeri uygulamalarına göre yapılır.
Maktu aylık ücretle çalışan emekli işçilerin raporlu oldukları günlerde ücretlerinin tam ödenmemesi durumunda, işçi ücretini talep etme, çalışmaktan kaçınma ve iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkına sahiptir. Ayrıca, İş Kanunu’nun 102. maddesine göre işçinin ücretinin eksik ödenmesi halinde işverenlere her bir işçi için aylık 1.515 TL idari para cezası uygulanabilir.
