EKG: Kalpteki uyarıların kalpte ilerlemesiyle oluşan elektrik akımının, kalbin karşılıklı taraflarına ve deri üzerine yerleştirilen elektrotlar vasıtasıyla kaydedilmesine elektrokardiyografi denir. Kayıt yapan cihaza ise elektrokardiyograf denir.
Kalp, kendi uyarısını kendi üretebilir, iletebilir ve mekanik olarak kasılabilir. Kalp iki çeşit hücreden oluşur: Bunlar elektriksel hücreler ve mekanik hücrelerdir. Elektriksel hücreler uyarı oluşturur ve bunu iletebilirler, mekanik hücreler ise sadece kasılma özelliğine sahiptir. Uyarı, depolarizasyon ve repolarizasyonun art arda meydana gelmesiyle oluşur. Myokardial hücreler dinlenmedeyken içerisi negatif yüklü dışarısı ise pozitif (Na) ile yüklüdür. Uyarı geldiği zaman Sodyum hücreleri içeri girmeye başlar ve içerisi pozitif olur. (Depolarizasyon) Olay tersine işleyiş gösterdiğinde yani sodyum hücreleri dışarı çıkmaya başladığında dinlenime geçer. (Repolarizasyon) Bu olaylar istemsiz bir şekilde sürekli olur.
EKG kağıdı yukarıdaki gibidir. Küçük kareler vardır ve 5 karede bir kalın çizgilerle ayrılır. Bu dalgalanmanın sebebi depolarizasyon ve repolarizasyondur. Dakikada 1500 kare ilerler.
Kalbin ileti sisteminde SA (sinoatrial) ve AV’DEN oluşur. SA düğüm kalbin hızını belirler, ritmini ayarlar (pacemaker). Sorun olması durumunda yerini AV düğüm alır, bu da işlevini yerine getirmezse bu sefer ventriküller devreye girer.
KALP NEYE GÖRE ÇALIŞIR?
KALP otonom sinir sistemi kontrolünde çalışır. Sempatik aktivite sonucu kalp hızı artar, eksitabilite artar ve SA Düğümden AV nodüle uyarı ulaşım süresi azalır. Parasempatik aktivite sonucu ise kalp hızı ve eksitabilite azalır, AV nodüle ulaşım süresi artar.
EKG NASIL OLUŞUR?
SA uyarı tüm atrium boyunca ilerler, ilerlerken kan atriuma gelir. Atrium kasılır ve kesilirken iletimde yaparlar. Uyarı burdan AV nodüle gelir. Bu arada bir duraksama meydana gelir sebebi ise kalbin kanla dolabilmesidir. Duraksama olmazsa vücuda yeterli kan pompalanamaz. Uyarı AV’den his demetine doğru yayılır ve septum inerve olur. Inerve sonucu Q, ventrikül sonucu ise RS dalgası meydana gelir.
NORMAL ELEKTROKARDİYOGRAMIN ÖZELLİKLERİ
PR İntervali, atriumlarda elektriksel uyarının başlamasıyla ventriküllerde uyarının başlaması arasındaki aralığa denir.
QT İnterval, ventriküllerin kasılması Q dalgasının başlangıcından T dalgasının sonuna kadar sürer.
KALP HIZI NASIL BELİRLENİR?
Kalp hızı hesaplaması için öncelikle 2 R dalgası arasındaki küçük kare sayısı hesaplanır sonra 1500÷2 kare arasındaki bulduğumuz sayı işlemi yapılır. Taşikardi , yetişkin bir bireyde kalbim atım hızının dakika da 100'ün üzerinde olmasıdır. Bradikardi ise kalp hızının dakikada 60 ayından daha düşük bir hızda atmasıdır. Elit sporcularda, sedanter kişilerde ve uykudayken bu durum patolojik değildir.
