CEZA İNFAZ KURUMLARINDA ZORLAYICI ARAÇLARIN (KELEPÇE) KULLANIMI
Bilindiği üzere kapalı ceza infaz kurumlarında kalan hükümlü ve tutuklular hastane, mahkeme sevklerinde ve nakil işlemlerinde dış güvenlik görevlileri tarafından teslim alınma esnasında kelepçe takılmak suretiyle teslim alınarak sevk ve nakil işlemi yapılmaktadır.
Hükümlü ve tutukluların zorlayıcı araçların kullanımı:
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun; Zorlayıcı araçların kullanılması sayılı 50.maddesi'nde ve Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin 123.maddesinde belirtilmiştir. İlgili madde:
(1) Hiçbir hâlde zincir ve demire vurmak tedbir olarak uygulanmaz.
Kelepçe ve bedensel hareketleri kısıtlayıcı araçlar;
a) Yetkili makamın önüne getirildiğinde çıkarılmak kaydıyla, sevk ve nakil sırasında kaçmayı önlemek için,
b) Hekimin talimat ve gözetiminde olmak üzere tıbbî nedenlerle,
c) Diğer kontrol usûllerinin yetersizliği hâlinde hükümlünün kendisine veya başkalarına
zarar vermesine veya eşyayı tahrip etmesine engel olmak için kurum en üst amirinin emriyle, kullanılabilir.
(2) Çocuk hükümlüler için birinci fıkranın (a) bendi hükmü uygulanmaz.
İlgili maddenin (a) ve (b) maddeleri dış güvenlik görevlisi jandarma personelinin görev alanına girdiği, (c) maddesinin ise ceza infaz kurumunda infaz ve koruma memurları tarafından uygulanmasına olanak vermekte ancak bunun hükümlünün ceza infaz kurumunda kelepçe takılması için saldırgan ve disiplinsiz davranışlar sergilemesi akabinde kurum en üst amirinin talimatı doğrultusunda takılmaktadır. Olaydan en üst amirin talimatının verip vermemesi belli bir zamanı aldığı, ayrıca bazı idarecilerin ise ılımlı davranmaları ve kelepçe takmadan yana olmadıkları ve olayların büyümesine de katkı sağladıkları kamuoyuna yansıyan haberlerden görülmektedir.
Sosyal medyanın gücünün sayesinde ceza infaz kurumlarında personele yapılan saldırıların git gide artarak devam etmesi kurum içi uygulamaların ve mevzuat eksikliğini de beraberinde getirmiştir.
Dünyanın hiçbir ülkesinde olmayan uygulama, ülkemizde hükümlü ve tutukluların özellikle yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarında kalan, örgütlü-terör ve tehlikeli hükümlülerin kaldığı kurumlarda ziyaret, telefon, avukat, revir, sınav ile hastane - mahkeme sevkine mahkum kabul birimine elini kolunu sallayarak gitmektedir. Akabinde malasef personelin yaralanması ile sonuçlanmaktadır.
İlgili kanunun 50/1-c.maddesi yeniden düzenlenerek kendisine, personele ve kurum tesislerine zarar verme riski olan hükümlü ve tutuklunun kurum içi sirkülasyonda odadan alınmadan kapı açılmadan mazgaldan ellerine kelepçe takılması sonucu odadan alınması gerekmektedir.
Ceza infaz kurumlarında cezayı infaz ve koruma memurları çekerken, hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz düzenlemeleri ile cezanın infazında geçecek süreler kısaltılmaktadır. Ceza infaz kurumlarında kurum asayiş ve güvenliğini bozucu hükümlü ve tutukluların kurum içi sirkülasyonda kelepçe takılması geçmişte yaşanan olayların gerekçesi ve ilerde yaşanmaması için büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle mevzuatın yeniden düzenlenmesi ve kurumlarda sıkı tedbirlerin alınması gerekmektedir.
