• BIST 100

    9474,96%2,13
  • DOLAR

    39,15% 0,05
  • EURO

    44,87% 0,87
  • GRAM ALTIN

    4256,81% 0,84
  • Ç. ALTIN

    6744,07% 0,63

BM kararlarının yaptırım gücü var mı?

Kutsal kitaplar da dahil olmak üzere dini sembollere yönelik şiddet eylemleriyle ilgili son BM Genel Kurulu kararı söz konusu olduğunda, metnin beklenen etkisi muhtemelen sınırlı olacaktır.

Asayiş 17.08.2023 13:30:01 0
BM kararlarının yaptırım gücü var mı?
Thierry Tardy, 25 Temmuz 2023'te Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda kabul edilen kutsal kitaplara yönelik şiddeti uluslararası hukukun ihlali olarak tanıyan ve bu tür eylemleri şiddetle kınayan karar tasarısının ardından BM'nin bu tarz kararlarının etkili olup olmadığını AA Analiz için kaleme aldı.
***
25 Temmuz 2023'te BM Genel Kurulu 'Nefret Söylemine Karşı Dinler ve Kültürlerarası Diyalog ve Hoşgörünün Teşvik Edilmesi' başlıklı kararı kabul ederek dinle bağlantılı bir dizi şiddet ve nefret eylemini listeledi ve kınadı. Metinde özellikle 'Dinleri veya inançları temelinde kişilere yönelik her türlü şiddet eyleminin yanı sıra dini sembollerine, kutsal kitaplarına, evlerine, iş yerlerine, mülklerine, okullarına, kültür merkezlerine veya ibadet yerlerine yönelik bu tür eylemler ile uluslararası hukuka aykırı olarak dini mekanlara, alanlara ve türbelere yönelik her türlü saldırı şiddetle kınanmaktadır.' ifadesi yer alıyor.

Bu metin, temmuz ayı başlarında Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi (BMİHK) tarafından kabul edilen ve 'Devletlere, dini nefret eylemlerinin ve savunuculuğunun önlenmesi ve kovuşturulmasını engelleyebilecek boşlukları tespit etmek amacıyla ulusal yasalarını, politikalarını ve kanun uygulama çerçevelerini incelemeleri çağrısında bulunan' benzer bir metnin ardından yayınlandı.

Her iki metinde de kutsal kitaplardan bahsedilmesi, yakın zamanda bazı Avrupa devletlerinde Kur'an-ı Kerim'in yakılmasına ve bunun Müslüman ülkelerde protestolara yol açmasına atıfta bulunuyor. BM Genel Kurulu'ndaki karar oy birliğiyle kabul edildi. Ancak, BMİHK'daki karar tüm Avrupa devletlerinin metne karşı oy kullanmasına rağmen kabul edildi. Bu anlaşmazlığın temelinde bazı şiddet eylemlerinin yorumlanması yatıyor. İslam İşbirliği Teşkilatına (İİT) üye Müslüman devletler Kur'an-ı Kerim yakma gibi eylemlerin suç sayılması gerektiğini savunurken, Avrupa devletleri düşünce ve ifade özgürlüğü hakkını öne sürüyor. Müslüman devletler, Avrupa'da suç sayılmayan bu şiddet ve nefret eylemlerini açıkça kınıyorlar. Aslında çoğu Batı ülkesinde dine hakaret yasaları bulunmuyor. Dolayısıyla Avrupa'ya göre, kutsal bir kitabın yakılması esefle karşılanacak ve gerçekten de bir nefret eylemi teşkil edecek olsa da herhangi bir uluslararası hukuki belgenin ya da uluslararası insan hakları hukukunun ihlali anlamına gelmiyor.

Bununla birlikte her iki metin de devletlerin yukarıda bahsi geçen şiddet eylemlerinin yarattığı durumları ele alması gerektiği konusunda oldukça güçlü. Peki pratikte bu ne anlama geliyor?

BM Genel Kurulu kararlarının kapsamı
BM Genel Kurulu 193 devletten oluşuyor. Bu kurul BM'nin en kapsamlı diplomatik ve siyasi organı. Görevi ise çok taraflı diplomasi için bir forum işlevi görmek. Bunu yaparken devletlerin uluslararası davranış, ilke ve standartlarını tanımlayan ve karar adı verilen metinleri kabul ediyor. BM Genel Kurulu bu haliyle BM'nin en bilinen temsili organıdır ancak en güçlüsü değildir. BM'de esas üç, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin, Fransa, Birleşik Krallık ve Rusya olmak üzere 5'i daimi ya da seçilmemiş ve 10'u daimi olmayan ya da seçilmiş olmak üzere 15 üyeden oluşan BM Güvenlik Konseyi'ndedir (BMGK). BMGK'nin temel görevi uluslararası barış ve güvenliğin korunmasıdır. BMGK aynı zamanda kararlar da kabul eder, ancak Güvenlik Konseyi kararlarıyla Genel Kurul kararları arasındaki temel fark, Güvenlik Konseyi kararlarının yasal olarak bağlayıcı olmasına karşın Genel Kurul kararlarının bağlayıcı olmamasıdır.

Uygulamada bu, BM Genel Kurulu veya BMİHK metinlerinin uluslararası hukukun yetkili kaynakları olarak kabul edilemeyeceği anlamına geliyor. Bu metinlerin siyasi bir ağırlık taşıdığı gerçeği göz ardı edilmemelidir. Ancak bunlara uymayan devletlere karşı herhangi bir yaptırım için yasal bir temel oluşturmaz.

BM Genel Kurulu ve BMİHK kararları bir şeyleri değiştirecek mi?
Kutsal kitaplar da dahil olmak üzere dini sembollere yönelik şiddet eylemleriyle ilgili son BM Genel Kurulu kararı söz konusu olduğunda, metnin yaratması beklenen etki muhtemelen sınırlı olacaktır. Daha önce de belirtildiği üzere, bu konu yasal standartlar veya sonuçlardan ziyade ilkelerle ilgilidir. İslamofobi ile mücadele edilmesi gerektiğine atıfta bulunan devletlere karşı demokratik sistemlerin temel özgürlüklerini öne süren diğer devletlerin tutumu de göz önünde bulundurulduğunda BM Genel Kurulu kararının BM veya alt organları tarafından herhangi bir pratik eyleme yol açması pek olası değil.

Bu durum karardan daha pratik sonuçlar bekleyenler için elbette bir hayal kırıklığı yaratıyor. Kutsal bir kitabın yakılması BM metninin öne sürdüğü gibi uluslararası hukukun ihlaliyle eşdeğer tutulacaksa, bunun bir tür yaptırıma yol açması gerektiği düşünülüyor. Ancak devletlerin iç hukukları BM Genel Kurulu kararlarına göre belirlenmediği için BM metni bu güce sahip değil. Bu arada bu hiyerarşinin örgütteki yerleri veya siyasi sistemlerinin doğası ne olursa olsun tüm BM üyesi devletler tarafından kabul edildiğini unutmamak gerekir.

BM Genel Kurulu kararlarının örneğin azınlık hakları konusunda Avrupa dışındaki hiçbir soruna çözüm üretmediği pek çok durumdan söz etmek mümkün. Ancak bu, BMGK metinlerinin hiçbir rol oynamadığı anlamına gelmez. Devletler topluluğu arasındaki uzlaşmanın ifadesi olarak önemli bir siyasi ve diplomatik işleve sahip. Nitekim bu metinler uluslararası davranış ilke ve standartlarını ortaya koyuyor ve bu kadar titizlikle müzakere edilmeleri de siyasi önemlerinin bir göstergesi. Kutsal kitaplara karşı işlenen nefret suçlarıyla mücadele kapsamında kısa bir süre önce kabul edilen kararlar, BM tarafından desteklenen uzun vadeli dinler ve kültürler arası diyaloğun bir parçası ve tartışmasız önem taşıyor. Çok taraflı diplomasinin bir ifadesi olarak kabul edilen kararlar bu diyaloğu güçlendirmeyi amaçlıyor ve bunun her zamankinden daha gerekli olduğu bir dünyada bir uzlaşı sağlamayı hedefliyor.

[Thierry Tardy, European College'da misafir profesördür.]



Yorumlar
Dünya
11 Tehlikeli mahkum cezaevinden firar etti
Dünya
Estonya Yargı Sistemi: Dijitalleşme, Bağımsızlık ve Reformlar Işığında Güncel Bir Bakış
Dünya
Azerbaycan yargı sistemi ve bilinmeyen detaylar
Dünya
Türkmenistan Heyeti CTE'yi Ziyaret Etti
Dünya
Rusya Cezaevi Sisteminin: Yeniden Entegre Toplum Modeli
Dünya
ABD Cezaevi Sisteminin Güçlü Yönleri: Yeniden Topluma Kazandırma ve Güvenlikte Etkinlik
Dünya
ABD Yargı Sisteminin Bilinmeyenleri
Dünya
100 Avukat istifası dilekçesini imzaladı
Dünya
Belarus Adalet Sistemi: Otoriter Yapının Gölgesinde İşleyen Bir Hukuk Mekanizması
Dünya
Fas Adalet Sistemi: Gelenek ile Modern Hukukun Kesişim Noktasında Bir Reform Yolculuğu

11 Tehlikeli mahkum cezaevinden firar etti

Estonya Yargı Sistemi: Dijitalleşme, Bağımsızlık ve Reformlar Işığında Güncel Bir Bakış

Azerbaycan yargı sistemi ve bilinmeyen detaylar

Türkmenistan Heyeti CTE'yi Ziyaret Etti

Rusya Cezaevi Sisteminin: Yeniden Entegre Toplum Modeli

ABD Cezaevi Sisteminin Güçlü Yönleri: Yeniden Topluma Kazandırma ve Güvenlikte Etkinlik

ABD Yargı Sisteminin Bilinmeyenleri

100 Avukat istifası dilekçesini imzaladı

Belarus Adalet Sistemi: Otoriter Yapının Gölgesinde İşleyen Bir Hukuk Mekanizması

Fas Adalet Sistemi: Gelenek ile Modern Hukukun Kesişim Noktasında Bir Reform Yolculuğu

Adalet Bakanlığından 524 bin memura eğitim

CTE görevde yükselme sınav duyurusu

O çalışanlar için ek ders ücreti kaldırıldı

CEP Konferansı Antalya’da Sona Erdi

Adalet Bakanlığı Görevde Yükselme Sınavına Nasıl Hazırlanmak Gerekiyor?

CTE ile Üniversite arasında protokol

Türkiye Adalet Akademisinde yeni dönem!

Sosyal medya paylaşımı ile verilen disiplin cezasına AYM'den karar

Deprem nedeniyle Tekirdağ ve Kocaeli'de okullar tatil edildi

DS Hizmetleri 20. Yıl Bölge Toplantılarının İkincisi İzmir’de Başladı

Bayram tatili uzarsa memurların Temmuz ayı zam oranı düşer mi?

Konut Sigortası Ne Kadar Ödeme Yapar?

Yükümlüler "Devlet Teşvikleri Tanıtım Günleri" Etkinliğine Katıldı

Temmuz ayı memur zamlı maaş hesabı

Hükümlülerin istihdamına yönelik protokol

2025 Temmuz Memur Maaş Zammı Ne Kadar Olacak?

Sendikadan Adliyede görev yapan üyelerine uygun fiyata ev fırsatı

Temmuz ayında memur maaşlarında artış ne kadar olacak?

1 milyon kişinin emekliliği iptal mi ediliyor?

SGK, bazı mesleklerde erken emeklilik hakkını kaldırdı

Açık cezaevine ayrılma yönetmeliği değişti

Yeni İnfaz Düzenlemesi Yolda: Gözler Ekim Ayına Çevrildi

Cezaevlerinde kurban bayramı açık görüş günleri belli oldu

İnfaz düzenlemesinde acele edildi: cezaevi kapasite aşım sorunu devam edecek

Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

AK Parti’den Yeni İnfaz Paketi Adımı: Siyasi Partilerle Görüşmeler Başladı

Van T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda Moral Konseri

3 Yeni Bölge İdare Mahkemesi Kurulacak

DMM’den infaz düzenlemesi açıklaması

Memurların çalışma şartlarında yapılan değişiklik yürürlüğe girdi

Yazı İşleri Müdürlerinin özlük haklarını ilgilendiren gelişme

Yeni İnfaz Yasası Yürürlüğe Girdi: 20 Bin Mahkuma Tahliye Umudu

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan Yargı Paketi açıklaması

AK Partili vekilden infaz düzenlemesi hakkında açıklama

Adalet Bakanından ‘uzlaştırma’ açıklaması

Adalet Bakanından infaz düzenlemesi açıklaması

Savcının şifresini çalan zabıt katibi sahte evrak düzenlemiş

İnfaz yasası TBMM’de, AK Parti’den açıklama geldi

Yeni İnfaz Paketi Beklentileri Karşılamadı: Toplumda Hayal Kırıklığı

İnfaz Düzenlemesinde Yeni Gelişmeler: Gözler Meclis’te

DEM Parti: “Covid Yasasını Gündeme Alalım, Bayrama Kadar Meclis’ten Geçirelim”

10. Yargı Paketi Meclis Gündeminde: Neler Değişecek?

CHP’li isimden yeni infaz düzenlemesine tepki: sorunu çözmüyor

İnfaz düzenlemesi MHP ile DEM Parti görüşmesinde ele alındı

Cumhurbaşkanı: Yetkisini Kötüye Kullananın Gözünün Yaşına Bakmayız

TBMM’de Bu Hafta Yoğun Gündem: İnfaz Düzenlemesi Meclis’e Geliyor

İnfaz düzenlemesi bayramdan önce TBMM'ye gelir mi?

Adalet Bakanından infaz düzenlemesine ilişkin çıkan haberlere tepki

Adalet Bakanı: Yargı reformunda 264 hedef var

Ahmet Türk'ten 'Umut Hakkı' açıklaması

Zincirleme Kaza: Başsavcı Yaralandı

Sedat Peker'e Kötü Haber

Pilotu yakarak öldüren DEAŞ'lı terörist yakalandı

İnfaz koruma memuru intihar etti

Uyuşturucu Operasyonunda 272 Torbacı Yakalandı

İçişleri Bakanlığından Tunceli Valisi Bülent Tekbıyıkoğlu hakkında açıklama geldi

Rusya Adalet Bakanı Konstantin Çuyçenko Ankara'da

DSM'lerden bağımlılığa karşı seminerler dikkat çekiyor

Adalet Bakanı: Yeni yargı paketi suç ile mücadeleyi daha etkin hale getirecek

Süleymancılar cemaatine operasyon: Gözaltıların yargıya uzanması bekleniyor

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2