4. yargı paketinin detayları da ortaya çıkmaya başladı. 32 maddeden oluşan ve 7 kanunda değişiklik öngören paket ile birlikte önemli değişiklikler geliyor. 'Soruşturmanın amacını tehlikeye düşürecek somut delillerin bulunması' halinde avukatın müvekkiliyle görüşmesinin 'bekletilmesi' öngörülüyor. Birçok kadının kâbusu olan 'ısrarlı takip' suç kapsamına alınıyor. Boşanmış eşi öldürene ağır müebbet hapis verilecek.
'Israrlı takip' suç kapsamına alınacak:
Yargı paketinde; kadına karşı şiddetin önlenmesi, tutuklu yargılamalar ve adli kontrol uygulamalarına ilişkin önemli düzenlemeler yer alıyor. Birçok kadının ortak şikâyeti arasında yer alan 'ısrarlı takip' suç kapsamına alınacak. Bu eylem; istismar, cinsel taciz, tehdit gibi suçlarıyla aynı kategoride yer alacak. 4. Yargı paketi ile kadına şiddetin önüne geçmesi bekleniyor.
Boşanmış eşi öldüren sanığa ağırlaştırılmış müebbet:
Boşanmış eşe karşı suçlar da 'nitelikli suçlar' kapsamına giren eşe karşı işlenen suç kapsamına alınarak, ceza artırımı yolu açılacak. Yapılacak düzenlemeye göre, boşandığı eşini öldürenler için de eşe karşı işlenen suçlarda olduğu gibi mahkemeler tarafından 'ağırlaştırılmış müebbet hapis' cezası verilebilecek.
Adli kontrole üst sınır geliyor:
Adli kontrol sisteminde değişikliğe gidilecek. Düzenlemeye göre, adli kontrol kararının üst sınırı 2 yıl olacak. Adli kontrol kapsamında yurtdışı yasağı konulması halinde her dört ayda bir yeniden gözden geçirme yapılacak, sakıncalı olmadığına hükmedilirse yurtdışı yasağı kaldırılabilecek. Düzenleme kişilerin mağduriyetini önlemeyi amaçlıyor.
Ev hapsinde 1 gün 2 gün tutukluluk sayılacak:
Adli kontrol kapsamında verilen 'konutu terk etmeme' kararı halinde de kişinin evde geçirdiği her iki gün, mahkûmiyet süresinden bir gün olarak düşürüleceği gelen haberler arasında. Ancak 1 günün 2 gün sayılması konusunun 18 yaş sınırı var mı yok mu, bu konuda net bir bilgi bulunmazken, bu konunun düzenleme ile yasalaşması sürpriz olarak karşımıza çıkar.
Vergi suçlarına etkin pişmanlık indirimi:
Türk Ceza Kanunu'ndaki 'etkin pişmanlık' ilkesinin benzeri, vergi usul kanunu suçları için de uygulanacak. Vergi Usul Kanunu'nda (VUK) yer alan 'pişmanlık ve ıslah' düzenlemesine göre, suç konusu eylem, örneğin vergi kaçakçılığı, kamu makamlarının bilgisine girdikten sonra kişi 'pişmanlık' hükümlerinden faydalanamıyor. Bu düzenleme sosyal medyadan büyük bir destek görmüş durumda.
Başlamadan yüzde 50, başlayınca yüzde 25:
Yeni pakette yer alan düzenlemeye göre ise kişi suç konusu eylemin cezasına yönelik yargısal süreç başlamadan önce etkin pişmanlıktan yararlanırsa ödeyeceği ceza yüzde 50; yargısal süreç başladıktan sonra yararlanırsa yüzde 25 indirime tabi olacak. Ancak bütün bu süreçlerde uzlaşma aranacak ve suçtan olumsuz etkilenen taraf istediğinde yargı yoluna başvurabilme hakkına sahip olacak.
Sulh Ceza Hakimliklerinin ceza kararlarına ayar:
Sulh ceza mahkemelerinin tutuklama ve adli kontrol kararlarının denetimine de yeni düzenleme geliyor. Buna göre, sulh ceza mahkemelerinin verdiği tutuklama ve adli kontrol kararları için itiraz başvurusu, 'dikey denetleme' çerçevesinde üst mahkeme olan ağır ceza veya asliye ceza mahkemeleri tarafından yapılacak.
Katalog suçlarda 'somut delil' koşulu:
Katalog suçlardan tutuklamalara da 'somut delil' kriteri geliyor. Buna göre, terör suçundan şüpheli görülen kişinin terör örgütü ile ilişkisi, somut delillerle kanıtlanmak durumunda kalacak.
Sadece suç delilleri iddianamede yer alacak:
Lekelenmeme hakkı çerçevesinde sanık ile ilgili sadece hakkındaki suçlamaya ilişkin deliller iddianameye konulacak. Beraat kararı verilmesi halinde tespit ve dinlemeye ilişkin kayıtlar imha edilecek. İdareye yapılan başvurularda idarenin cevap verme süresi 60 günden 30 güne indirilecek.
'Cübbesiz' düzenleme paketten çıkarıldı:
'Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan çocuk mahkemelerinde 'cübbesiz' yargıç ve savcı düzenlemesi ise paketten çıkarıldı. Bu düzenlemenin paketten çıkarılmasında, özellikle 15 yaş üzerindeki gençlerde 'yargının otorite ve caydırıcılığı' algısını olumsuz etkileyeceğinin düşünülmesi etkili oldu.
''İfade vermeye geleceğim' diyen gözaltına alınmayacak:
Hakkında yakalama kararı olanlar 'en yakın zamanda ifade vermeyi kabul ediyorum' demesi halinde gözaltına alınmayacak. Uygulamayı Adalet Bakanı daha önce dile getirmişti.
Nafaka ve çocuk teslimine yeni formül:
Yargı paketinde en çok merak edilen nafaka ve çocuk teslimi konularının 4. yargı paketinde olmaması yönünde karar alındığı öğrenildi. Yeni formüller üzerinde çalışılan nafaka ve çocuk tesliminin 5. yargı paketinde olması bekleniyor. Sosyal medyada bu konuda önemli bir talep söz konusu.
Nafakada üst sınır ya da evlilik yılı:
Buna göre, nafakada ya üst sınır belirlenecek ya da evlilik süresi esas alınacak. AK Parti kurmayları çocukların icra yolu ile tesliminde yeni formül üzerinde çalışıyor. Nafaka uygulamasında düzenleme yapılması ile ilgili olarak ciddi bir talep söz konusu.
Almanya modelinin örnek alındığı çocuk teslimi formülüne göre de teslim sırasında Aile Bakanlığı yetkilileri ve bir çocuk psikoloğu devreye girecek. Çocuk tesliminde çocuğun psikolojik durumu göz önüne alınacak ve uzmanlar tarafından dinlenecek. Son karar, çocuğun görüşleri uzmanlar tarafından incelendikten sonra verilecek.
