Adalet Komisyonu Başkanı'ndan AYM kararlarına yorum

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM), 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle ilgili bazı hükümlerin iptali sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın üniversitelere rektör ve Merkez Bankası Başkanı'nı atama gibi yetkilerini kaldırdığına dair iddiaların ortaya atılmasıyla ilgili AK Parti Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Cüneyt Yüksel yazılı bir açıklamada bulunarak mevcut uygulamalar açısından bir değişiklik olmadığını belirtti.

Cüneyt Yüksel'in açıklamasından öne çıkanlar:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi 7142 sayılı Yetki Kanunuyla Bakanlar Kuruluna yetki vermiş; bu yetki kanununa dayanan Bakanlar Kurulu 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yi çıkarmıştır.

Anayasa Mahkemesi'nde dava konusu olan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamedir. Anayasa Mahkemesi 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin tümünün Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine oybirliği ile karar vermiştir. (Kanun Hükmünde Kararname (KHK) Anayasa'ya aykırı değildir, KHK iptal edilmemiştir.)



"CUMHURBAŞKANIMIZIN YETKİLERİNİN İPTAL EDİLDİĞİ YORUMLARI HUKUKİ DEĞİL"

AYM yapmış olduğu incelemede, KHK'nın bazı hükümlerini KHK ile düzenlenmesi yasak olan hükümlere ilişkin düzenleme yapıldığı gerekçesiyle iptal etmiştir.

Anayasa Mahkemesi, dava konusu 703 sayılı KHK'nın bazı hükümleri hakkında iptal kararı vermiştir. Anayasa Mahkemesi, iptal kararı vermiş olduğu hükümler üzerinde şekli yönde değerlendirmeler yapmıştır.

Sayın Cumhurbaşkanımızın yeni hükümet sistemi kapsamında Anayasa'dan, Kanunlardan ve Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nden kaynaklanan atama ve diğer yetkilerinin esas itibariyle geçersiz olduğu, yok sayıldığı veya iptal edildiği şeklindeki yorumlar hukuki gerçeklikle bağdaşmamaktadır.

"AYM, 12 AY SÜRE VERMİŞTİR"

Anayasa Mahkemesi'nin Cumhurbaşkanı'nın rektör atama ve Merkez Bankası Başkanını görevden alma yetkisini iptal ettiği yönündeki iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.

Anayasa'nın, Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri başlıklı 104. maddesinde; "Cumhurbaşkanı, üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenler." hükmü bulunmaktadır.

Ayrıca, Anayasa'nın 130. maddesinde "Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; rektörler Cumhurbaşkanınca, dekanlar ise Yükseköğretim Kurulunca seçilir ve atanır." denilmektedir.

Özetle; Anayasa Mahkemesi, iptal kararı vermiş olduğu hükümlere ilişkin düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiğini belirtmiş olup; kararların, Resmi Gazete'de yayımlanmasından on iki ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiş, Anayasa Mahkemesi, kanun koyucuya ilgili düzenlemeleri yapması için 12 aylık bir süre vermiştir. Dolayısıyla mevcut uygulamalar açısından bir değişiklikte bulunmamıştır. Anayasa Mahkemesi'nin ifade etmiş olduğu husus, iptale konu hükümlerin Kanun Hükmünde Kararname ile değil kanunla düzenlenmesi gerektiğine ilişkindir."

Cüneyt Yüksel Özgeçmiş

Mardin - 1970, Mehmet Edip, Fatma.

Öğretim Üyesi, Hukukçu; İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim gördükten sonra ABD’de Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Stanford Üniversitesi Hukuk Fakültesinden yüksek lisans ve doktora derecelerini aldı ve öğretim üyesi olarak çalıştı.

ABD’de Silikon Vadisinde teknoloji ve ticaret hukuku ve Washington D.C.’de uluslararası hukuk alanlarında çalıştı ve üst düzey yöneticilik yaptı. Boğaziçi Üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev aldı. Hukuk ve küresel yönetim alanında İngilizce ve Türkçe dillerinde ulusal ve uluslararası nitelikte çok sayıda kitap ve makale yayımladı, akademik konferanslarda konuşmacı olarak yer aldı. Uluslararası hukuk, ekonomi, siyaset ve sosyal teori alanlarında disiplinler arası bir yaklaşım ile hukuk, etik, küresel yönetim, adalet, demokrasi ve ekonomik kalkınma politikaları ile ilgili sorunlara çözümler üretmeye yönelik çalışmalar yaptı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Dalında öğretim üyesi olarak görev aldı. 

23. Dönemde Mardin Milletvekili seçildi. TBMM Türkiye-AB Karma Parlamento, AB Uyum ve Adalet Komisyonlarında görev yaptı. AK PARTİ 7. Olağan Büyük Kongresi’nde Merkez Karar Yönetim Kurulu Üyesi seçildi. TBMM Adalet Komisyonu Başkanıdır. 

Seçilmiş Ulusal ve Uluslararası Akademik Eser, Yayın ve Konferansları 
Kitaplar
• Uluslararası Hukuk Pratik Çalışma Kitabı, 3.Baskı, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2022.
• Uluslararası Hukuk ve Ekonomik Kalkınma, Alfa Basım Yayım, İstanbul, 2020.
• Türkiye’nin Küresel Siyaset Vizyonu, Orient Yayınları, 2012.
• Devlette Etik: Dünyada ve Türkiye’de Kamu Yönetiminde Etik, Yasal Altyapı ve Uluslararası Uygulamalar, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2010.
• Siyasette Etik: Dünyada ve Türkiye’de Siyasette Etik, Yasal Altyapı ve Uluslararası Uygulamalar, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2010.
• Türkiye’nin Yeni Anayasa Arayışı: Felsefe, İçerik, Yöntem, Akart, 2010.
• Ak Party’s Response to the Indictment (I-II), Elips Kitap, Ankara, 2008.
• Embedded Strategies in the 21st Century: Governments, Markets and Corporate Partners, Beta Press, 2002.

Makaleler
• Uluslararası Hukukta Gayri Askeri Statü ve Doğu Ege Adaları’nın Askerileştirilmesi Sorunu, Yüksel C., Singil N., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.43, Sayı:1, 2023 (Yayım Aşamasında).
• Kapalı Maraş Sorunu: Kısmi Açılım Girişimi, Birleşmiş Milletler’in Yaklaşımı ve Mülkiyet Sorunu Üzerine Bir İnceleme, Yüksel C., Erçakıca M., İstanbul Hukuk Mecmuası, Cilt.81, 2023 (Yayım Aşamasında).

• Uluslararası Deniz Hukuku ve İnsan Hakları Hukuku Bağlamında Geri İtme Uygulamalarının Değerlendirilmesi, Yüksel C., Akdoğmuş C., Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2023 (Yayım Aşamasında).
• İklim Değişikliğiyle Mücadelede Bir Araç Olarak Uluslararası İnsan Hakları Hukuku, Yüksel C., Journal of Penal Law and Criminology (JPLC) Cilt.10, Sayı:2, ss.339-366, 2022.
• Uluslararası Hukuk Açısından Dağlık Karabağ Sorunu ve İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nı Sona Erdiren Ateşkes Andlaşması, Yüksel C., Yüce H., İstanbul Hukuk Mecmuası, Cilt.80, Sayı:3, ss.1021-1065, 2022.

• Uluslararası Hukuk Bağlamında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı’nın Dış Politika ve Savaş Yetkileri, Yüksel C., Erdoğan K., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.42, Sayı:1, ss.293-332, 2022.
• Uluslararası Adalet Divanı Kararları Işığında Bireysel Hakların Diplomatik ve Konsüler Haklar Bağlamında Korunması, Yüksel C., Baran D., Journal Of Penal Law And Criminology, Cilt.10, Sayı:1, ss.1-40, 2022.
• The American Influence on International Commercial Arbitration: Doctrinal Developments and Discovery Methods, 2nd ed, by Pedro J. Martinez-Fraga, eds, Cambridge: Cambridge University Press, 2020, ISBN: 978-11-07-15152-9, 474 pages, Yüksel C., Eken C., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.41, Sayı:1, ss. 385-394, 2021.
• Fighting against the Use of Internet and Social Media for Terrorism Purposes and Solution Recommendations within the Scope of International Law, Yüksel C., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.40, Sayı:2, ss.1089-1112, 2020.
• International Law in Combatting the Global Crises Caused By the COVID-19 Pandemic and Infectious Diseases, Yüksel C., Baran D., İstanbul Hukuk Mecmuası, Cilt.78, Sayı:2, ss.885934, 2020.

• Uluslararası Hukukta Doğu Akdeniz Krizi ve Türkiye ile Libya Arasındaki Deniz Yetki Alanlarını Sınırlandırma Mutabakatının Değerlendirilmesi, Yüksel C., Baran D., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.40, Sayı:1, ss.519-556, 2020.
• A New Milestone for Turkey’s Enhancing International Economic Partnerships: The TurkeyJapan New Generation Free Trade Agreement, Yüksel C., Baran D. Public and Private International Law Bulletin, Cilt.38, Sayı.2, ss.547-576, 2018.
• Political Finance in Turkey Within the Context of International Law, Regulations and Practices, Yüksel C., Public and Private International Law Bulletin, Cilt.37, sa.2, ss.874-910, 2017.
• Uluslararası Karşılaştırmalar Işığında Parlamenterlere Tanınan Güvenceler ve Yasama Dokunulmazlığı Sorununun Değerlendirilmesi, Yüksel C., İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, cilt.71, sa.2, ss.1291-1312, 2013.
• Recent Developments of Corporate Governance in the Global Economy and the New Turkish Commercial Draft Law Reforms, Yüksel C., Journal of International Commercial Law and Technology, Journal of International Commercial Law and Technology, Cilt.3, sa.2, ss.101111, 2008.

• A Comparative Study on State Reform in the Light of the EU and International Legal Documents and Practices: A Legal Analysis of Turkish Regulations on Ethics in the Government, Yüksel C., International Journal of Private Law, Cilt.1, ss.22-46, 2008.
• The Role of Legislatures in Building the National Integrity System for Combating Corruption, Yüksel C., Anneles De La Faculté De Droit D’Istanbul, Cilt.39, sa.56, ss.129- 151, 2007.
• Kamu Yönetiminde Etik ve Türk Kamu Yönetiminde Etik Hakkında Yeni Yasal Düzenlemeler, Yüksel C., İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt.69, ss.167- 212, 2006.

• An International Comparison of Legislative Ethics, Yüksel C., Anneles De La Faculté De Droit D’Istanbul, Cilt.38, ss.93-149, 2006.
• Globalization of Legal and Social Studies, Yüksel C., Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, cilt.37, sa.54, ss.161-175, 2005.

Davetli Konferanslar
• “Climate Change, War and Economic Crisis Prevention after the Ukraine War Roundtable Discussion”, İstanbul Üniversitesi ve Harvard Hukuk Fakültesi Mezunlar Derneği (6 Mart 2023).
• “Uluslararası Hukukta Doğu Akdeniz Krizi: Jeopolitik ve Jeoekonomik Bağlamda Akdeniz ve Karadeniz”, İstanbul Medeniyet Üniversitesi İlim ve Medeniyet Topluluğu (18 Mayıs 2022).

• “Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi İnsan Hakları Merkezi Uluslararası İnsancıl Hukuk ve İnsan Hakları Hukuku Açısından Rusya-Ukrayna Savaşı Sempozyumu (9 Mayıs 2022).
• “The Impact of Climate Change Struggle on Human Rights in 21. Century: New Calls And Modern Development Trends of Law”, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan, (21-22 Aralık 2021).

• “İklim Kriziyle Mücadelede Uluslararası Hukukun Dünü, Bugünü ve Yarını”, 11. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali Akademik Programı (26 Kasım-02 Aralık 2021).
• “İnsan Hakları Hukuku Bağlamında Yapay Zekâ Uygulamaları”, Yeditepe Üniversitesi Bilişim ve Yapay Zekâ Hukuku Sempozyumu (24 Mayıs 2021).
• “Uluslararası Hukuk Açısından Karabağ Sorunu ve Ateşkes Andlaşmasının Değerlendirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi (3 Nisan 2021).
• “Uluslararası Hukuk Perspektifinden Hocalı Soykırımı ve İşlenen İnsan Hakları İhlalleri /Hocalı Genocide and Human Rights Violations in light of International Law”, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan (24 Şubat 2021).

• “Ateşkes Anlaşmalarının Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi /Evaluation of Cease Fire Agreements in light of International Law”, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan, Dağlık Karabağ Sempozyumu (5 Aralık 2020).
• “Uluslararası Adalet Divanı Kararlarında Bireysel Hakların Korunması ve Jadhav Davası/Protection of Individual Rights in the ICJ Judgements and Jadhav Case”, 10. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali Akademik Programı (20-26 Kasım 2020).
• “Covid-19’un Sebep Olduğu Küresel Kriz ile Mücadelede Uluslararası Hukuk/International Law in Combatting the Global Crisis Caused by Covid-19”, 8. “Law on the Bosphorus” Uluslararası Yaz Okulu (15-18 Ağustos 2020).

• “Doğu Akdeniz’de Karasuları Sınırlarına İlişkin Uyuşmazlıklar: Uluslararası Hukuk Perspektifi/Maritime Territorial Disputes in the Eastern Mediterranean: International Law Perspective”, Kaliforniya Üniversitesi Berkeley Hukuk Fakültesi tarafından Girit, Yunanistan’da düzenlenen Ortadoğu’da Karasuları Uyuşmazlıkları Uluslararası Konferansı (26-29 Eylül 2019).

• “Türkiye ve Japonya Arasındaki Ekonomik İlişkilerin Türkiye’nin Uluslararası Ekonomik Ortaklık Sözleşmelerini Geliştirme Üzerine Kurulu Ticari Politikası Kapsamında Geliştirilmesi/Improving the Economic Relations between Turkey and Japan in the context of Turkey’s Salient Trade Policy of Enhancing International Economic Partnership Agreements”, Türk-Japon Uluslararası Yatırım Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu (7 Aralık 2018).

• “İnternetin Terör Amaçlı Kullanımı ile Mücadele: Uluslararası Hukuktan Doğan Sorumluluklar ve Zorluklar/Combating the Use of Internet for Terrorist Purposes: Responsibilities and Challenges Arising from International Law”, Türk-İtalyan Kamu ve Ceza Hukuku Konferansı (20-21 Nisan 2018).

• “Yöneticiler İçin İşletme Hukuku: Küresel Ekonomide İşletme Hukuku/Business Law for Managers: Business Law Environment in Globalized Economy”, Sabancı Üniversitesi (2004).

İyi düzeyde İngilizce, Fransızca ve Arapça bilen Yüksel, evli ve 4 çocuk babasıdır.